Adıyaman İlinde Üretimi Yapılan Bazı Sebzelerin Üretim Maliyetleri ve Kârlılıkları Üzerine Bir Araştırma

Özet

Bu çalışmada Adıyaman/Kahta İlçesinin önemli tarım ürünlerinden patlıcan, biber, domates ve hıyarın üretim maliyetlerinin hesaplanması, bunun yanında kullanılan girdilerin parasal değerlerini ortaya konması, gayri safi üretim değerlerinin belirlenmesi ve ürün kârlılıklarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Veriler 2016 yılı üretim dönemine aittir. Analizde basit istatistiki yöntemler kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 2016 yılında patlıcan, biber, domates ve hıyarın maliyetleri sırasıyla 0,68 TL/kg; 0,81 TL/kg, 0,59 TL/kg ve 0,52 TL/kg olarak hesaplanmıştır. Üretim maliyetlerinin yaklaşık yarısını, emek ve gübre maliyetleri oluşturmaktadır. İncelenen ürünlerin karlılıklarının karşılaştırılması, brüt kâr, net kâr ve nispi kâr hesaplanarak yapılmıştır. Brüt kârı en yüksek ürün biber (2415,00 TL/da), en düşük ürün ise hıyar (582,50 TL/da) olarak saptanmıştır. İlçede ayrıca yoğun yetiştirilen ürünlerden olan patlıcanın brüt karı (2249,50 TL/da) ve domatesin brüt kârı ise 975,75 TL/da olarak bulunmuştur. Net kar; biberde 2245,17 TL/da patlıcanda 2079,74 TL/da domateste 801,60 TL/da ve hıyarda 405,53 TL/da olarak hesaplanmıştır. İşletmelerin yatırdıkları bir TL karşılığında elde ettikleri parayı gösteren nispi kârı en yüksek ürün; biber (3,10)‘dir. Nispi karı en düşük ürün 1,34 ile hıyarda belirlenmiştir. İncelenen ürünlerden patlıcanın nispi karı 2,95 ve domatesin nispi karı 1,70 olarak hesaplanmıştır. Yörede özellikle sulu tarımın yaygınlaşmasıyla söz konusu ürünlerin yetiştiriciliğinin gelişeceği ve tarımsal gelirin önemli derecede artacağı öngörülmektedir.