Temel Bitkisel Yemler ve Yem Katkı Maddelerinin Kırmızı Et ve Süt Piyasasına Etkisi

Özet

Hayvanların beslenmesinde kullanılan tüm yemler içerdikleri katkı maddeleri de bağlı olarak ham, yarı işlenmiş ve işlenmiş gibi çeşitli şekillerde sınıflandırılmaktadırlar. Genellikle kaba ve karma yem olarak sınıflandırılan hayvan yem girdisi, büyükbaş hayvancılık işletmelerinde toplam üretim masraflarının yaklaşık %30-40‘ını oluşturmaktadır. Bu nedenle yem girdisinin arz-talep elastikiyeti, girdi-ürün fiyat ilişkileri ve döviz kurlarının değişimi, işletmelerin maliyetleri, kârları ve dolayısıyla sürdürülebilirliklerini doğrudan etkilemektedir. Dolayısıyla tarım sektörünün iki önemli faaliyeti olan bitkisel üretim ve hayvansal yetiştiricilik faaliyetlerinin birbirlerini nasıl etkilediklerinin bilinmesi ve gerektiğinde piyasayı düzenleyici politik tedbirlerin alınması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, bitkisel üretimdeki maliyet değişiminin hayvansal ürün piyasası üzerine etkilerinin ortaya konulmasıdır. Araştırmanın temel verileri, konu ile ilgili 1995-2017 dönemine ait zaman serisi verileri ve tesadüfi örnekleme yöntemine göre belirlenen 107 tarım işletmesinden yüz yüze anket yöntemiyle 2017-2018 üretim döneminde ait elde edilen kesit verileri oluşturmuştur. Çalışmada kısmi denge modeli kullanılmış ve. Modelde bitkisel üretimdeki en önemli maliyet unsurları olan mazot ve gübre fiyatlarının; arpa, mısır ve ayçiçeği fiyatlarına istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönde etkisi söz konusudur. Bitkisel üretimdeki maliyet değişiminin hayvansal ürün piyasasına etkisinin ortaya konulmasında kısmi denge modelinden yararlanılmıştır. Kısmi denge model sonuçları, artan arpa, mısır ve ayçiçeği fiyatları yem fiyatlarının artırmaktadır. Yem masrafları, canlı hayvan materyali satın alma bedelinden sonra en yüksek maliyet unsurunu oluşturmaktadır.