Farklı Sulama Programlama Yaklaşımlarının Pamukta Verim ve Su Kullanım Randımanları Üzerine Etkileri

Özet

Bu çalışma, 2020 yılında Ege Bölgesi‘nde May-505 pamuk çeşidi ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, farklı sulama programları ve farklı su seviyelerinin pamuk kütlü verimi ile su kullanım etkinlikleri (WUE; IWUE) üzerine etkilerini araştırmaktır. İki faktörlü ve üç tekerrürlü olarak kurulan tarla denemesi, tesadüf blokları deneme desenine göre tasarlanmıştır. Çalışmada dört farklı sulama düzeyi (%100, %67, %33 ve %0) ve iki farklı sulama yaklaşımı (Gravimetrik ve kap buharlaşması) incelenmiştir. Her sulama yaklaşımında en yüksek sulama suyu tam sulama (%100 - kap buharlaşması yaklaşımı) konusundan sağlanmıştır. Üretim döneminde parsellerde mevsimsel su kullanım değerleri 215 mm (% 0) ile 746 (% 100) mm arasında değişmiştir. Sulama seviyelerinin (IL) pamuk kütlü verimi üzerinde önemli etkileri olmuştur. Ortalama pamuk kütlü verimi değerleri en düşükten en yükseğe şu şekilde elde edilmiştir; 2.057 kg ha-1 (IL-% 0), 3.471 kg ha-1 (IL-% 33), 3.771 kg ha-1 (IL-% 67) ve 5.083 kg ha-1 (IL-%100). Kap buharlaşması uygulamalarının gravimetrik uygulamalara göre daha yüksek verim sağladığı tespit edilmiştir. WUE değerleri de 0,63 ile 1,04 kg m-3 arasında değişmiştir. Gravimetrik yöntemin verim tepki etmeni (ky) 0,73 ve kap buharlaşması yönteminin verim tepki etmeni (ky) 0,89 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, Ege Bölgesi‘nin yarı kurak iklim kuşağı içindeki bölümlerinde, su kaynaklarının yeterli olması koşulunda pamuk üretimi için %100 seviyesinde sulama suyu uygulanan kap buharlaşması yaklaşımı önerilebilir. Kısıtlı su koşullarında ise, %67 seviyesinde sulama suyu uygulanan gravimetrik yaklaşım kullanılabilir.