Tarımsal Yapı, Kırsal Alan ve Demografide Değişim

Özet

Tüm dünyada, kırsal alanlarda ve tarım işletmelerinin yapısında hızlı değişimler olmaktadır. Küçük işletmelerin sayısı azalırken büyük işletmelerin sayısı artmakta ve genç nüfus tarımdan hızla uzaklaşmaktadır. Tarım sektörü bir yaşlanma sorunu ile karşı karşıyadır. Genç çiftçilerin ve küçük üreticilerin tarımsal üretim sürecinde yer alması gıda arzı güvenliği açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada, Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) verileri esas alınarak kayıtlı işletmeler üzerinden tarım işletmelerinin yapısal değişimi gözlemlenmeye çalışılmıştır. Büyüklüklerine göre işletmelerin sayısal ve oransal dağılımı nasıl seyretmektedir ve gençler tarımdan uzaklaşmakta mıdır? Sorularına yanıt aranmıştır. Çalışmada 2003-2020 yılları arasındaki ÇKS kayıtları kullanılmıştır. İşletmeler yaş ve büyüklüklerine göre gruplandırılmıştır. Sonuçlar tablo ve grafiklerle özetlenmiş ve yorumlanmıştır. 40 yaş altı çiftçi sayısı ve oranında azalma, 65 yaş üstü çiftçi sayısında ise oransal bir artış görülmüştür. 500 dekardan büyük işletme sayıları 2,5 kat artarken küçük işletmelerin sayısı ve oranı azalmıştır. Çalışma alanındaki ilçe ve köylerden 20 yıl içinde %22 ile %59 arasında değişen oranlarda göç gözlemlenmiştir. Gençlerin ve küçük aile işletmelerinin tarım sektöründe varlığını sürdürebilmeleri için özel önlemler alınmalıdır. Vergi muafiyeti, sosyal güvenlik desteği gibi araçlar kullanılabilir. Eğitim ve sağlık gibi temel hizmetleri içeren bütüncül kırsal kalkınma yaklaşımları nüfusun kırsal alanlarda kalıcı olabilmesi için kaçınılmazdır.