Olea europaea Yapraklarının Bazı Biyoaktif Özelliklerinin Araştırılması, Antimikrobiyal ve Enzim İnhibisyon Etkinliğinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i3.496-504.5828Anahtar Kelimeler:
Antimikrobiyal aktivite- antioksidan aktivite- Olea europaea- enzim inhibisyonu-Özet
Olea europaea (zeytin) bitkisi başta gıda, sabun, kozmetik gibi pek çok alanda yaygın bir kullanıma sahip olup geleneksel tedavilerde de kullanıldığı bilinen ve tıbbi yönü olan bir bitkidir. Bu çalışmada Kahramanmaraş’ın merkez bölgesinde yetişen zeytin ağacı yaprakları haziran ayında toplanmış ve farklı çözücülerle elde edilen ekstraktlarından toplam fenolik, flavonoid içerikleri ile antioksidan, enzim inhibisyon aktivitelerinin yanı sıra yağ asidi bileşenleri belirlenmiştir. Ayrıca tüm bitki ekstraktlarının antimikrobiyal aktiviteleri oyuk agar (well-diffusion) metodu ile ve MIC değerleri mikroplakalarda tespit edilmiştir. GC-MS analiz sonucuna göre O. europaea’nın yaprak kısmına ait 13 farklı yağ asidi belirlenmiştir. Sabit yağın başlıca bileşenlerini oleik asit, linoleik asit, palmitik asit, gama-linoleik asit, lignoserik asit, stearik asit, miristik asit, palmiteloik asit, trikosanoik asit ve nervonik asit oluşturmaktadır. Bitki ekstraklarının toplam fenolik madde değerleri; 31,72-59,31 mg/g, toplam flavonoid miktarları 4,64-15,98 mg/g, FRAP değerleri 38,93-50,44 µg/g ve DPPH değerleri 0,85-1,71 mg/g olarak tespit edilmiştir. Antimikrobiyal etki açısından test edilen 12 mikroorganizma üzerinde ise O. europaea yaprakları farklı oranlarda inhibisyon göstermiştir.
Referanslar
Akbaş Ü. 2017. Farklı Çeşit Zeytin Yapraklarının Fenolik Bileşen, Antioksidan Aktivite ve Mineral İçeriği Üzerine Kurutmanın Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi. Konya.
Aktaş İ. 2021. Omega Yağ Asitlerinin İnsan Sağlığı Açısından Önemi. Sayfa 56.ISBN: 978-625-7562-82-9
Arslan AKK, Öztürk E, Yerer MB, Koşar M. 2017. Zeytin Yaprağindaki Oleuropein ve Farmakolojik Etkileri. Sağlık Bilimleri Dergisi, 26(1): 89-93.
Arslan EE, Karademir G, Berktaş S, Çam M. 2021. Zeytin Yaprağı Ekstraktı İçeren Soğuk Çay Üretimi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 9(3): 843-849.
Arslan N, Baydar H, Kızıl S, Karık Ü, Şekeroğlu, N, Gümüşçü A. 2015. Tibbi Aromatik Bitkiler Üretiminde Değişimler ve Yeni Arayişlar. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, 12, 16.
Benzie IF, Strain JJ. 1996.The Ferric Reducing Ability of Plasma (FRAP) As a Measure of "Antioxidant Power": The FRAP Assay. Analytical Biochemistry, 239(1): 70-76.
Bernfeld P. 1955. Amylases, α and β. Methods in Enzymology. 1: 149-158.
Bisignano G, Tomaino A, Cascio RL, Crisafi G, Uccella N, Saija A. 1999. On The İn-Vitro Antimicrobial Activity of Oleuropein and Hydroxytyrosol. Journal of Pharmacy and Pharmacology, 51(8): 971-974.
Brand-Williams W, Cuvelier ME, Berset CLWT. 1995. Use of a Free Radical Method to Evaluate Antioxidant Activity. LWT-Food Science and Technology, 28(1): 25-30.
Comlekcioglu N. 2019. Bioactive Compounds and Antioxidant Activity in Leaves of Endemic and Native Isatis spp in Turkey. Braz Arch Biol Technol, 62: 1-13.
Collins CH, Lyne PM, Grange JM. 1989. Collins and Lyne’s Microbiological Methods, Sixth Edition, Butterworths Co. Ltd. London.
Copeland RA. 2013. Evaluation of Enzyme İnhibitors İn Drug Discovery: A Guide for Medicinal Chemists and Pharmacologists. John Wiley and Sons.
Chang CC, Yang MH, Wen HM, Chern JC. 2002. Estimation of Total Flavonoid Content İn Propolis By Two Complementary Colorimetric Methods. J Food Drug Anal 10(3):178-182.
Çelik F. 2009. Kızılcığın (Cornus Mas L.) Ekstraksiyonu ve Antioksidan Bileşenlerinin Belirlenmesi. Doktora tez çalışması. Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye
Dağlı F, Çömlekcioğlu N, Aygan A. 2019. Cornus mas L. Yapraklarının Antioksidan Kapasitesi ve Bazı Fitokimyasal Özellikleri. III. International Mediterranean Forest and Environment Symposium. 3-5 October 2019, Kahramanmaraş, Türkiye.
Dalkılıç B. 2018. Zeytinyağı Endüstrisi Yan Ürünlerinin Hayvan Besleme Alanında Değerlendirilme Olanakları. El-Cezeri, 5(3): 917-926.
Duru S, Konuşkan Bozdoğan D. 2015. Bitkisel Yağlarda Oleik Asit Miktarının Arttırılması ve Yağ Kalitesi Üzerine Etkileri. Gıda, 39(6): 379-385.
Ekici L, Sağdıç O. 2008. Serbest Radikaller ve Antioksidan Gıdalarla İnhibisyonu. Gıda, 33(5): 251-260.
El SN, Karakaya S. 2009. Olive Tree (Olea Europaea) Leaves: Potential Beneficial Effects on Human Health. Nutrition Reviews, 67(11): 632-638
Erdoğan AE, Everest A. 2013. Antimikrobiyal Ajan Olarak Bitki Bileşenleri. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, (2): 27-32.
Erdoğan S, Akkol EK, Avcı G. 2020. Research On the Antioxidant Efficiacy of Olive (Olea Europaea L.) Leaf Using By İn Vitro Methods. Kocatepe Veterinary Journal, 13(3): 319-326.
Eseceli H, Değirmencioğlu A, Kahraman R. 2006. Omega Yağ Asitlerinin İnsan Sağlığı Yönünden Önemi. Türkiye, 9: 403-406.
Gündoğdu MA, Şeker M. 2012. Bazı Yabancı Kökenli Zeytin Çeşitlerinden Elde Edilen Zeytinyağlarının Yağ Asidi Bileşiminin Olgunlaşma Süresince Değişimi. Zeytin Bilimi, 3(1): 19-28. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ zeytin/issue/28965/309889
Gündoğdu MA, Kaleci N, Nergis O, Doğan E. 2016. Farklı Zaman Periyotlarında Hasat Edilen Bazı Yabancı Kökenli Zeytin Çeşitlerinin Pomolojik ve Bazı Biyokimyasal Karakterlerindeki Değişimlerin Saptanması. Zeytin Bilimi, 6(2): 61-67.
Gökşen C, Burkay AO. 2020. Kilis Halk Kültüründe Zeytin. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9(1): 205-224.
Heim KE, Tagliaferro AR, Bobilya DJ. 2002. Flavonoid Antioxidants: Chemistry, Metabolism and Structure-Activity Relationships. The Journal of Nutritional Biochemistry,13(10):572-584.
Karahocagil MK, Yaman G, Göktaş U, Sünnetçioğlu M, Çıkman A, Bilici A, Akdeniz H. 2011. Hastane Enfeksiyon Etkenlerinin ve Direnç Profillerinin Belirlenmesi. Van Tıp Dergisi: 18 (1):27-32, 2011
Karakulak Ş. 2009. Zeytin Yapraklarından Antioksidan Eldesinde, Etüv ve Mikrodalga ile Kurutmanın, Çözücü, Sıcaklık ve Zaman Parametreleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
Kaya S, Demir N. 2020. Zeytin (Olea Europaea) Yaprağı Ekstraktlarının Model Organizma Galleria Mellonella Hemosit ve Hemosit Aracılı Bağışıklık Tepkileri Üzerine Etkileri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3): 646-653
Korukluoğlu M, Şahan Y, Yiğit A, Tümay Özer E, Gücer Ş. 2010. Antibacterial Activity and Chemical Constitutions of Olea Europaea L. Leaf Extracts. Journal of Food Processing and Preservation, (34): 383-396.
Khoddami A, Wilkes MA, Roberts TH. 2013. Techniques for Analysis of Plant Phenolic Compounds. Molecules, 18(2): 2328-2375.
Lattanzio V. 2013. Phenolic Compounds:Inroduction 50.Nat.Prod,. 1543-1580.
Markın D, Duek L, Berdıcevsky I. 2003. In Vitro Antimicrobial Activity of Olive Leaves. Mycoses, 46: 132-136.
Miller GL. 1959. Use of Dinitrosalicylic Acid Reagent for Determination of Reducing Sugar. Analytical Chemistry, 31(3): 426-428.
Miliauskas G, Venskutonis PR, Van Beek TA. 2004. Screening of Radical Scavenging Activity of Some Medicinal and Aromatic Plants Extracts. Food Chemistry, 85(2): 231-237.
Molyneux P. 2004. The Use of The Stable Free Radical Diphenylpicrylhydrazyl (DPPH) for Estimating Antioxidant Activity. Songklanakarin J.Sci.Technol, 26(2): 211-219
Obanda M, Owuor PO, Taylor SJ. 1997. Flavanol Composition and Caffeine Content of Green Leaf as Quality Potential İndicators of Kenyan Black Teas. Journal of the Science of Food and Agriculture, 74(2): 209-215.
Ötleş S, Özyurt VH. 2012. Oleuropein ve Önemi. Zeytin Bilimi, 3(1): 59-71.
Pereira AP, Ferreira IC, Marcelino F, Valenteo P, Andrade PB, Seabra R, Pereira JA. 2007. Phenolic Compounds and Antimicrobial Activity of Olive (Olea europaea L. Cv. Cobrançosa) Leaves. Molecules, 12(5): 1153-1162.
Sarışen Ö, Çalışkan D. 2005. Fitoterapi: Bitkilerle Tedaviye Dikkat! Sted, 14(8): 182-187.
Salık MA, Çakmakçı S. 2021. Zeytin (Olea europaea L.) Yaprağının Fonksiyonel Özellikleri ve Gıdalarda Kullanım Potansiyeli. Gıda, 46(6): 1481-1493.
Salar B, Uz A. 2021. Omega Yağ Asitleri: Biyolojik Etkileri ve Bitkisel Kaynakları. Hacettepe University Journal of the Faculty of Pharmacy, 41(3): 194-209.
Salta FN, Mylona A, Chiou A, Boskou G, Andrikopoulos NK. 2007. Oxidative Stability of Edible Vegetable Oils Enriched İn Polyphenols with Olive Leaf Extract. Food Sci Technol Int, 13(6): 413-42.
Sever M. 2004. Türk Halk İnançlarında ve Halk Hekimliği Uygulamalarında Meyve. Türklük Bilimi Araştırmaları, (16).
Sudjana AN, D’Orazio C, Ryan V, Rasool N, Ng J, Islam N, Hammer KA. (2009). Antimicrobial Activity of Commercial Olea Europaea (Olive) Leaf Extract. International Journal of Antimicrobial Agents, 33(5): 461-463.
Şahin S. 2011. Zeytin Ağacı Yapraklarından Süperkritik-CO2 ile Ekstrakt Eldesi ve Bileşimindeki Oleuropein Miktarının İncelenmesi. Doktora tezi çalışması. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
Şahin S, Bilgin M, Dramur, MU. 2011. Investigation of Oleuropein Content İn Olive Leaf Extract Obtained by Supercritical Fluid Extraction and Soxhlet Methods. Separation Science and Technology, 46(11): 1829-1837.
Şahin Yeşilçubuk N, Karaali A. 2011. Gamma-Linolenik Asit ile Zenginleştirilmiş Anne Sütü Yağına Benzer Yapılandırılmış Yağların Üretimi. İtüdergisi/D, 7(4).
Yıldız G, Uylaşer V. 2011. Doğal Bir Antimikrobiyel: Oleuropein. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1): 131-142.
Toparlak E, Kola O. 2022. Zeytin Yaprağı, Pirina ve Karasuyu Gıda ve Yem Sektörlerinde Değerlendirme Çalışmaları. Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi, (28): 1-17.
Topuz H, Meriç Ş, Bozkurt G, Durmuşoğlu E. Ayvalık, Memecik ve Erkence Zeytin Çeşitlerinde Hasat Zamanı ve Zeytin Sineği Zararının, Zeytinyağı Yağ Asitleri Bileşimi Üzerine Etkisi. Zeytin Bilimi, 3(2): 107-113.
Türkoğlu H, Kanık Z. 2012. Nizip ve Çevresinde Satışa Sunulan Zeytinyağı Örneklerinin Bazı Özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 16(3): 1-8.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
