Seydişehir Sulama Birliği Sulamasında Enerji Tüketimi ve Sera Gazı Emisyonunun Değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i9.1664-1670.6249Anahtar Kelimeler:
Enerji tüketimi- Sera gazı emisyonu- Seydişehir Sulama Birliği- Sulama suyu kullanım etkinliği- Su Temin OranıÖzet
Bu çalışmada, Konya Seydişehir ilçesinde bulunan Seydişehir Sulama Birliği sulama işletmesi çevresel etkileri yönünden değerlendirilmiştir. Bu kapsamda birliğin sulama suyu kullanım etkinliği ile sulama kaynaklı enerji tüketimi ve buna bağlı gerçekleşen sera gazı emisyonları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Değerlendirme 2010, 2015 ve 2020 yılları için yapılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; sulama birliğinde su temin oranı 2010, 2015 ve 2020 yılları için sırasıyla 0,30, 0,97 ve 1,81 olarak gerçekleşmiştir. Üç yıl için ortalama su temin oranı, 1,03 olarak belirlenmiştir. Seydişehir Sulama Birliği’nde toplam enerji tüketimi, 2010 yılında 11.616.348,9 MJ/yıl, 2015 yılında 29.006.792,6 MJ/yıl ve 2020 yılında 106.083.920,9 MJ/yıl olarak hesaplanmıştır. Birim alana karşılık enerji miktarı (EA), 2010 yılında 2.172,1 MJ/ha/yıl, 2015 yılında 8.028,5 MJ/ha/yıl ve 2020 yılında 11.898,2 MJ/ha/yıl, birim sulama suyuna karşılık enerji miktarı ise (ES), üç yıl için de 1,139 MJ/m3/yıl olarak hesaplanmıştır. Seydişehir Sulama Birliği’nde toplam emisyon miktarı, 2010 yılında 788.129,9 kgCO2eşd/yıl, 2015 yılında 1.968.012,5 kgCO2eşd/yıl ve 2020 yılında 7.197.434,2 kgCO2eşd/yıl olarak belirlenmiştir. Birim alana karşılık emisyon miktarı (SGA), 2010 yılında 147,4 kgCO2eşd/ha/yıl, 2015 yılında 544,7 kgCO2eşd/ha/yıl ve 2020 yılında 807,2 kgCO2eşd/ha/yıl, birim sulama suyuna karşılık emisyon miktarı (SGS), üç yıl için de aynı değeri sahip olup, 0,077 kgCO2eşd/m3/yıl olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, sulama birliğinde enerji tüketimi ve sera gazı emisyonu hususunda sürekli bir artışın olduğu ve özellikle 2020 yılında artış oranının bir hayli yüksek olduğu görülmektedir. Aynı şekilde su temin oranlarında yıllara bağlı olarak artış meydana gelmiştir.
Referanslar
Anonim 2019. Seydişehir ilçe raporu. https://www.mevka.org.tr/assets/upload/ dosyalar/seydisehir-ilce-raporu.pdf [Erişim 16.06.2023].
Beyribey M. 1997, Devlet Sulama Şebekelerinde Sistem Performansının Değerlendirilmesi. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1480, Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler. 813, Ankara.
Bostancı İ. 2023. Konya Kapalı Havzası Sulama Birliklerinin Sulama Yönetimindeki Etkinlikleri ve İşletme Sorunları. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı.
Boustead I. 2003. Eco-profiles of the European plastics industry Olefins. Brussels: Association of Plastics Manufacturers (APME).
DSİ 2021. DSİ’ce inşa edilerek işletmeye açılan sulama ve bataklık ıslahı tesisleri. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı.
DSİ 2022. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı verileri.
Eliçabuk C, Topak R. 2017. Gevrekli Sulama Birliğinde Sulama Suyu İhtiyacı ve Karşılanma Oranının Değerlendirilmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 31 (3): 17-23. doi: 10.15316/SJAFS.2017.30
Gao Z, Wang C, Zhao J, Wang K, Shang M, Qin Y, Bo X, Chen F, Chu Q. 2022. Adopting different irrigation and nitrogen management based on precipitation year types balances winter wheat yields and greenhouse gas emissions. Field Crops Research. 280: 108484. doi:10.1016/j.fcr.2022.108484
Halkacı AY. 2022. Bireysel sulama kuyu işletmeciliğinin enerji kullanımı ve buna bağlı sera gazı (SG) emisyonunun belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı. Konya.
He G, Cui Z, Ying H, Zheng H, Wang Z, Zhang F. 2017. Managing the trade-offs among yield increase, water resources inputs and greenhouse gas emissions in irrigated wheat production systems. Journal of Cleaner Production. 164: 567-574. DOI:10.1016/j.jclepro.2017.06.085
Kaya N, Çiftçi N. 2016. Sulama Birliklerinin Tarımsal Sulama İşletmeciliğindeki Rolü, Konya Çumra Sulama Birliği Örneği. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi. 5(2): 45-57.
Mittal JP, Dhawan KC. 1989. Energy parameters for raising crops under various irrigation treatments in Indian agriculture. Agriculture, Ecosystems and Environment. 25 (1989) 11-25. https://doi.org/10.1016/0167-8809(89)90060-1.
Moghimi MR, Pooya M, Mohammadi A. 2014. Study on energy balance, energy forms and greenhouse gas emissions for wheat production in Gorve City. Kordestan Province of Iran Pelagia Research Library 4. 234-239.
Mrini M, Senhaji F, Pimentel D. 2002. Energy analysis of sugar beet production under traditional and intensive farming systems and impacts on sustainable agriculture in Morocco. Journal of Sustainable Agricultural. 20(4):5-28. doi:10.1300/J064v20n04_03.
Nas M. 2019. Açık ve Yeşil Alanların Konya ili Seydişehir İlçesi Örneğinde Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı.
Nisar S, Benbi DK, Toor AS. 2021. Energy budgeting and carbon footprints of three tillage systems in maize-wheat sequence of north-western Indo-Gangetic Plains. Energy. 229: 120661. DOI:10.1016/j.energy.2021.120661.
Rafiee H, Aminizadeh M, Hosseini EM, Aghasafari H, Mohammadi A. 2022. A Cluster Analysis on the Energy Use Indicators and Carbon Footprint of Irrigated Wheat Cropping Systems. Sustainability. 14: 4014. https://doi.org/10.3390/su14074014.
Topak R, Süheri S, Kara M, Çalışır S. 2005. Investigation of the energy efficiency for raising crops under sprinkler irrigation in a semi-arid area. Applied Engineering in Agriculture. 21 (5): 761-768. doi:10.13031/2013.19701
Topak R, Süheri S, Acar B. 2010. Comparison of energy of irrigation regimes in sugar beet production in a semi-arid region. Energy. 35: 5464-5471. https://doi.org/10.1016/j.energy.2010.06.018.
Topak R, Kalender MA. 2020. Environmental Mitigation Through Irrigation Management in Sugar Beet Production. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences. 34 (3): 207-213. doi: 10.24925/turjaf.v10i11.2243-2251.5581.
Topak R, Ceran R. 2021. Energy use and related greenhouse gas emissions of groundwater-irrigated oil sunflower production. Lucrări Ştiinţifice-Seria Agronomie. 64(2):285-294.
TÜİK 2023a. Bitkisel üretim istatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu web sayfası. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr [Erişim 18.06.2023].
TÜİK 2023b. Tarımsal alet ve makine istatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu web sayfası. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=134&locale=tr [Erişim 18.06.2023].
Wang Z, Zhang H, Lu X, Wang M, Chu Q, Wen X, Chen F. 2016. Lowering carbon footprint of winter wheat by improving management practices in North China Plain. Journal of Cleaner Production. 112(1): 149–157. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2015.06.084.
Yavuz D, Topak R, Yavuz N. 2014. Determining energy consumption of sprinkler irrigation for different crops in Konya Plain. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 1(3): 312-321.
Yavuz D, Süheri S, Yavuz N. 2016. Energy and Water Use for Drip-Irrigated Potato in the Middle Anatolian Region of Turkey. Environmental Progress & Sustainable Energy. 35 (1):212-220. doi:10.1002/ep.12216
Yousefi M, Khoramivafa M, Mondani F. 2014. Integrated evaluation of energy use, greenhouse gas emissions and global warming potential for sugar beet (Beta vulgaris) agroecosystems in Iran. Atmospheric Environment. 92: 501–505. https://doi.org/10.1016/j.atmosenv.2014.04.050.
Yürekli H. 2018. Ereğli İvriz Sağ Sahil Sulama Birliğinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı.
Zou X, Li Y, Li K, Cremades R, Gao Q, Wan Y, Qin X. 2015. Greenhouse gas emissions from agricultural irrigation in China. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change. 20:295-315. doi:10.1007/s11027-013-9492-9
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
