Akciğer Oskultasyon Skorlamasının Alt Solunum Yolu Hastalığı Tespit Edilen Koyunlarda Klinik Öneminin Değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i9.1678-1685.6271Anahtar Kelimeler:
Koyun - Alt solunum yolu hastalığı - Akciğer oskultasyonu - Klinik skorlama - Nazofarengial sürüntüÖzet
Sunulan çalışmada solunum yolu hastalığı belirtileri gösteren koyunlarda genel fiziksel ve özel klinik muayene bulgularının, tam kan sayımı sonuçlarının ve nazofarengial sürüntü örneklerinin incelenmesi amaçlandı. Çalışmada solunum yolu hastalığı şikâyeti bulunan bir İvesi koyun sürüsünde (n:62) alt solunum yolu hastalığı belirtileri tespit edilen 18 adet dişi koyun kullanıldı. Hasta koyunların yaş kayıtları tutuldu, genel fiziksel muayeneleri gerçekleştirildi. Özel klinik muayene parametrelerinin her biri kendi içinde skorlandı. Hasta koyunlar akciğer oskultasyon skor sonuçlarına göre “Hafif Hasta (n:11)” ve “Orta Hasta (n:7)” şeklinde iki gruba ayrıldı. Hasta hayvanlar da dahil bütün koyunlardan antikoagülantlı ve antikoagülantsız kan örnekleri alındı. Antikoagülantlı kan örneklerinden tam kan sayımı yapıldı. Hasta (n:18) ve sağlıklı (n:6) koyunlardan mikrobiyolojik ve virolojik analizler için steril swap ile nazofarengial sürüntü örnekleri alındı. Kan (n:62) ve nazofarengial sürüntü (n:24) örneklerinden Bovine herpesvirus tip 1, Respiratorik sinsityal virus (RSV), Parainfluenza 3 (PI-3) ve Pestivirus varlığına yönelik analizler gerçekleştirildi. Hafif hasta ve orta hasta koyunlar karşılaştırıldığında, yaş, dakikadaki kalp atım sayısı, klinik durum gözlem skoru, MCH Pg, MCHC g/dL verilerinde gruplar arasında anlamlı farklılık (P<0,05) tespit edildi. Sağlıklı ve hasta olan koyunların nazofaringeal örneklerinde baskın olarak sırasıyla Staphylococcus spp., Streptococcus spp. ve E. coli bakteri türleri izole edildi. Klinik olarak sağlıklı görünen bir koyundan Klebsiella spp. izole edilirken, yalnızca bir hasta koyundan M. haemolytica izole edildi. Sağlıklı görünen bir koyunda serolojik olarak BoHV-1-spesifik antikor tespit edildi. Sonuç olarak saha şartlarında uygulanabilecek en kolay ve en hızlı yöntemler arasında yer alan akciğer oskultasyon bulguları ve nazofarengial sürüntü sonuçları ile muhtemel etiyolojik etken ve hastalık durumu hakkında öngörüde bulunulabilir. Bu sayede ekonomik değere sahip bu hayvanlarda erken muhtemel tanı ile tedaviye başlanarak ekonomik kayıplar azaltılabilir.
Referanslar
Akgül Ö, Bora G, Güdücüoğlu H. 2021. Investigation of the gene carriage rates for Staphylococcus aureus, mecA, vanA and nuc genes in the nasal and milk specimens from the sheep caretakers with sheep. Large Animal Review, 27, 259-268.
Albayrak H, Yazici Z, Okur-Gumusova S. 2007. Seroprevalence to bovine herpesvirus type 1 in sheep in Turkey. Veterinarski Arhiv, 77(3), 257-263.
Bell S. 2008a. Respiratory disease in sheep. In Practice, 30(4), 200-207. doi:10.1136/inpract.30.4.200
Bell S. 2008b. Respiratory disease in sheep 2. Treatment and control. In Practice, 30(5), 278-283. doi:10.1136/inpract.30.5.278
Carter GR. 1990. Isolation and Identification of Bacteria from Clinical Specimens. In: Carter GR, Cole JR (editors). Diagnostic Procedure in Veterinary Bacteriology and Mycology. San Diego, CA: Academic Press, Inc. pp. 19-39. ISBN: 0-12-161775-0.
Chakraborty S, Kumar A, Tiwari R, Rahal A, Malik Y, Dhama K, Pal A, Prasad M. 2014. Advances in diagnosis of respiratory diseases of small ruminants. Veterinary Medicine International, 2014(508304), 1-16. doi:10.1155/2014/508304
Constable PD, Hinchcliff KW, Done SH, Grünberg W. 2017a. Clinical Examination and Making a Diagnosis. In: Constable PD, Hinchcliff KW, Done SH, Grünberg W (editors). Veterinary Medicine: A Textbook of the Diseases of Cattle, Horses, Sheep, Pigs, and Goats. St. Louis, Missouri: Elsevier. pp. 1-29. ISBN: 978-0-7020-7057-0.
Constable PD, Hinchcliff KW, Done SH, Grünberg W. 2017b. Diseases of the Respiratory System. In: Constable PD, Hinchcliff KW, Done SH, Grünberg W (editors). Veterinary Medicine: A Textbook of the Diseases of Cattle, Horses, Sheep, Pigs, and Goats. St. Louis, Missouri: Elsevier. pp. 846-1090. ISBN: 978-0-7020-7057-0.
DeRosa DC, Mechor GD, Staats JJ, Chengappa MM, Shryock TR. 2000. Comparison of Pasteurella spp. simultaneously isolated from nasal and transtracheal swabs from cattle with clinical signs of bovine respiratory disease. Journal of Clinical Microbiology, 38(1), 327-332. doi:10.1128/JCM.38.1.327-332.2000
Gharsa H, Ben Slama K, Lozano C, Gómez-Sanz E, Klibi N, Ben Sallem R, Gómez P, Zarazaga M, Boudabous A, Torres C. 2012. Prevalence, antibiotic resistance, virulence traits and genetic lineages of Staphylococcus aureus in healthy sheep in Tunisia. Veterinary Microbiology, 156(3-4), 367-373. doi:10.1016/j.vetmic.2011.11.009
Godinho KS, Sarasola P, Renoult E, Tilt N, Keane S, Windsor GD, Rowan TG, Sunderland SJ. 2007. Use of deep nasopharyngeal swabs as a predictive diagnostic method for natural respiratory infections in calves. Veterinary Record, 160(1), 22-25. doi:10.1136/vr.160.1.22
Hatay İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, 2021. 2021 Yılı Faaliyet Raporu. Hatay. Available from: https://hatay.tarimorman.gov.tr /Belgeler/Sol%20Men%C3%BC/2021%20YILI%20FAAL%C4%B0YET%20RAPORU.pdf [Accessed 27 July 2023]
Jesse FFA, Chung ELT, Abba Y, Muniandy KV, Tan AHAR, Maslamany D, Bitrus AA, Lila MAM, Norsidin MJ. 2019. Establishment of lung auscultation scoring method and responses of acute phase proteins and heat shock proteins in vaccinated and non-vaccinated goats. Tropical Animal Health and Production, 51(2), 289-295. doi:10.1007/s11250-018-1683-7
Jesse FFA, Mubin HNA, Hambali IU, Mohd Lila MA, Chung ELT, Abba Y, Bitrus AA, Peter ID, Norsidin MJ. 2019. Review on clinical management involving respiratory diseases in ruminants. Advances in Animal and Veterinary Sciences, 7(4), 321-325. doi:10.17582/journal.aavs/2019/7.4.321.325
Klimešová M, Manga I, Nejeschlebová L, Horáček J, Ponížil A, Vondrušková E. 2017. Occurrence of Staphylococcus aureus in cattle, sheep, goat, and pig rearing in the Czech Republic. Acta Veterinaria Brno, 86(1), 3-10. doi:10.2754/ avb201786010003
Köse Sİ, Özer B, Gönenci R, Cantekin Z. 2023. The effect of cefovecin sodium in shelter dogs with bacterial lower respiratory disease. Brazilian Archives of Biology and Technology, 66, e23230096. DOI:10.1590/1678-4324-2023230096
Köse Sİ, Maden M, Sayın Z. 2021. Clinical and bacteriological analysis of respiratory tract infections in sheltered dogs and determination of antibacterial treatment options. Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society, 72(4), 3491-3502. doi:10.12681/jhvms.29441
Kumar A, Tikoo SK, Malik P, Kumar AT. 2014. Respiratory diseases of small ruminants. Veterinary Medicine International, 2014(373642), 1-2. doi:10.1155/2014/373642
Lascola KM, Wilkins PA. 2015. Diagnostic Procedures for the Respiratory System. In: Smith BP (editor). Large Animal Internal Medicine. St. Louis, Missouri: Mosby Inc. Elsevier. pp. 461-471. ISBN: 978-0-323-08839-8.
Mahmoud MA, Ahmed SA. 2009. Prevalence of Bovine Herpesvirus-1 in sheep and goats in Egypt. Global Veterinaria, 3(6), 472-479.
Mahmoud MA, Osman WA, Goda ASA, El Naggar AL. 2005. Prevalence of some respiratory diseases among sheep and goats in Shalateen, Halaieb and Abu-Ramad areas. Journal of Veterinary Medical Research, 15(2), 196-202.doi:10.21608/jvmr.2005.77976
Omer A, Berhanu A, Chanie M, Fentahun T. 2012. Isolation and identification of aerobic bacterial flora in nasopharyngeal passageways of apparently healthy and clinically sick sheep at Gondar University Veterinary Clinic. Journal of Scientific Research, 7(6), 232-237. doi:10.5829/idosi.aejsr.2012.7.6.66145
Plummer PJ, Plummer CL, Still KM. 2012. Diseases of the Respiratory System. In: Pugh DG, Baird AN (editors). Sheep and goat medicine. Maryland Heights, Missouri: Saunders Elsevier. pp. 126-149. ISBN: 978-1-4377-2353-3
Rahal A, Ahmad AH, Prakash A, Mandil R, Kumar AT. 2014. Environmental attributes to respiratory diseases of small ruminants. Veterinary Medicine International, 2014(853627), 1-10. doi:10.1155/2014/853627
Thiry J, Keuser V, Muylkens B, Meurens F, Gogev S, Vanderplasschen A, Thiry E. 2006. Ruminant alphaherpesviruses related to bovine herpesvirus 1. Veterinary Research, 37(2), 169-190. doi:10.1051/vetres:2005052
TÜİK. 2022. Haber Bülteni-Hayvansal Üretim İstatistikleri, Haziran 2022. Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayvansal-Uretim-Istatistikleri-Haziran-2022-45594. [Accessed 4 August 2023]
Van Driessche L, Valgaeren BR, Gille L, Boyen F, Ducatelle R, Haesebrouck F, Deprez P, Pardon B. 2017. A deep nasopharyngeal swab versus nonendoscopic bronchoalveolar lavage for isolation of bacterial pathogens from preweaned calves with respiratory disease. Journal of Veterinary Internal Medicine, 31(3), 946-953. doi:10.1111/jvim.14668
Winter AC, Clarkson MJ. 2012. Production. In: Winter AC, Clarkson MJ (editors). A Handbook for the Sheep Clinician. Cambridge, MA: CAB International. pp. 1-8. ISBN: 978-1-84593-974-8
Woolums AR. 2015. Ruminant Respiratory System. In: Smith BP (editor). Large Animal Internal Medicine. St. Louis, Missouri: Mosby Inc. Elsevier. pp. 575-635. ISBN: 978-0-323-08839-8
Yilmaz V, Coşkun N. 2016. Investigation of Bovine Herpes Virus type 1 infection in sheep in the Kars Province of Turkey. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 5(1), 40-43.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
