Kırmızı ve Beyaz LED Işığın Zenginleştirilmiş Kafeslerde Yetiştirilen Yumurta Tavuklarının Performansı, Yumurta Kalitesi ve Bazı Davranış Özellikleri Üzerine Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v12i3.375-381.6298Özet
Bu çalışmanın amacı, kırmızı ve beyaz LED ışığın yumurtacı tavukların eşeysel olgunluğu, performansı, yumurta kalitesi ve bazı davranış özellikleri üzerindeki etkisini belirlemektir. On altı haftalık toplam 432 kahverengi yumurtacı yarka (Lohmann) rastgele her biri 12 tekerrürlü 2 uygulama grubuna ayrılmıştır. Uygulama grupları 1) Monokromatik kırmızı LED aydınlatma ve 2) Beyaz LED aydınlatma gruplarından oluşturulmuştur. Kanatlılar, deneme süresince (16-32 hafta) zenginleştirilmiş kafeslerde barındırılmıştır. Tavukların monokromatik kırmızı ışıkta beyaz ışığa göre eşeysel olgunluğa 5 gün ve pik yumurta verimine 4 gün daha erken ulaştıkları ve deneme boyunca % 2,05 daha fazla yumurta ürettikleri belirlenmiştir. Aynı dönemde ışık renginin yem tüketimine ve yemden yararlanma oranına (YYO) etkisi önemli bulunmamıştır. Ancak, yumurta veriminin yüksek olduğu 21, 23-26 ve 29. haftalarda tavukların kırmızı ışıkta daha iyi YYO değerlerine sahip oldukları görülmüştür. Yumurta ağırlığı ve yumurta kitlesi kırmızı ışıkta daha yüksek bulunmuştur. Işık rengi, tavukların yumurta kalite özellikleri, tünek ve folluk kullanımı ve kırık yumurta oranı üzerinde önemli bir etkide bulunmamıştır. Sonuç olarak, büyüme döneminin sonunda başlayan monokromatik kırmızı LED ışık uygulaması kanatlıların daha erken eşeysel olgunluğa ulaşmalarını ve yumurtlama döneminde daha fazla yumurta üretmelerini sağlamıştır.
Referanslar
Appleby, M.C. (1998). The Edinburgh modified cage: Effects of group size and space allowance on brown laying hens. Journal of Applied Poultry Research, 7, 152-161. https://doi.org/10.1093/japr/7.2.152
Archer, G.S. (2019). Animal well-being and behavior how does red light affect layer production, fear, and stress? Poultry Science, 98, 3-8. http://dx.doi.org/10.3382/ps/pey302
Baxter, M., Joseph, N., Osborne, V., & Bedecarrats, G. (2014). Red light is necessary to activate the reproductive axis in chickens independently of the retina of the eye. Poultry Science, 93, 1289–1297. http://dx.doi.org/ 10.3382/ps.2013-03799
Baxter, M. (2015). Studying the effect of light wavelength on laying hens (Gallus gallus). [Master of Science dissertation, University of Guelph].
Borille, R., Garcia, R.G., Royer, A.F.B., Santana, M.R., Colet. S., Naas I.A., Caldara, F.R., Almeida Paz, I.C.L., Rosa, E.S., & Castilho, V.A.R. (2013). The use of light-emitting diodes (LED) in commercial layer production. Revista Brasileira de Ciência Avícola, 15(2), 135-140. https://doi.org/10.1590/S1516-635X2013000200009
Bingöl, T., & Akşit, M. (2022). Monokromatik LED aydınlatmanın etlik piliçlerin performansı, göğüs eti kalitesi, tibia kemiği özellikleri ve immunoglobulin g düzeyine etkisi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10(5), 871-878. https://doi.org/10.24925/turjaf.v10i5.871-878.5085
Duncan, E.T., Appleby, M.C., & Hughes, B.O. (1992). Effect of perches in laying cages on welfare and production of hens. British Poultry Science, 33, 25-35. https://doi.org/10.1080/00071669208417441
Efil, H., & Sarıca, M. (1997). Yumurta kalite tanımında güçlükler ve son gelişmeler. 19 Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (3), 141-150.
England, E., & Ruhnke, I. (2020). The influence of light of different wavelengths on laying hen production and egg quality, World's Poultry Science Journal, 76:3, 443-458. https://doi.org/10.1080/00439339.2020.1789023
Er, D., Wang, Z., Cao, J., & Chen, Y. (2007). Effect of monochromatic light on the egg quality of laying hens. Journal of Applied Poultry Research, 16, 605-612. https://doi.org/10.3382/japr.2006-00096
Gongruttananun, N. (2011). Influence of red light on reproductive performance, eggshell ultrastructure, and eye morphology in Thai-native hens. Poultry Science, 90, 2855-2863. https://doi.org/10.3382/ps.2011-01652
Foster, R.G., & Follett, B.K. (1985). The involvement of a rhodopsin-like photopigment in the photoperiodic response of the Japanese quail. Journal of Comparative Physiology, 157: 519-528.
Harrison, P., McGinnis, J., Shumaier, G., & Lauber, J. (1969). Sexual maturity and subsequent reproductive performance of white leghorn chickens subjected to different parts of the light spectrum. Poultry Science, 48, 878-883. https://doi.org/10.3382/ps.0480878
Hassan, Md.R., Sultana, S., Sung, H.H., & Saon, R.K. (2013). Effect of monochromatic and combined light colour on performance, blood parameters, ovarian morphology and reproductive hormones in laying hens. Italian Journal of Animal Science, 12, 1-6. https://doi.org/10.4081/ijas.2013.e56
Haugh, R.R. (1937). The Haugh unit for measuring egg quality. US. Egg Poultry Magazine, 43, 552-555.
Huber-Eicher, B., Suter, A., & Spring-Stahli, P. (2013). Effects of coloured light-emitting diode illumination on behaviour and performance of laying hens. Poultry Science, 92, 869-873. https://doi.org/10.3382/ps.2012-02679
Kamanlı, S., Durmuş, İ., Demir, S., & Tarım, B. (2015). Effect of different light sources on performance and egg quality traits in laying hens. European Poultry Science, 79. https://doi.org/10.1399/eps.2015.109
Karakaya, M., Parlat, S., Yılmaz, M., Yıldırım, I., & Ozalp, B. (2009). Growth performance and quality properties of meat from broiler chickens reared under different monochromatic light sources. British Poultry Science, 50: 76-82. https://doi.org/10.1080/00071660802629571
Kim, M.J., Hossan, M.S., Akter, N., Na, J.C., Bang, T., Kang, H.K., Kim. D.W., Chae, H.S., Choi, H,C., & Suh, O.S. (2012). Effect of monochromatic light on sexual maturity, production performance and egg quality of laying hens. Avian Biology Research, 5(1),1-6. https://doi.org/10.3184/175815512X13350270679453
Kumar, V., Singh, B.P. & Rani, S. (2004). The bird clock: A complex, multi-oscillatory and highly diversified system. Biological Rhythm Research, 35,121–144. https://doi.org/10.1080/09291010412331313287
Kuenzel, W.J. (1993). The search for deep encephalic photoreceptors within the avian brain, using gonadal development as a primary indicator. Poultry Science,72, 959–967. https://doi.org/10.3382/ps.0720959
Liu, K., Xin, H., Sekhon, J., & Wang, T. (2018). Effect of fluorescent vs. poultry-specific light-emitting diode lights on production performance and egg quality of W-36 laying hens. Poultry Science, 97, 834-844. http://dx.doi.org/10.3382/ps/pex371
Mendes, A.S., Paixao, S.J., Restelatto, R., Morello, G.M., de Moura, D.J., & Possenti, J.C. (2013). Performance and preference of broiler chickens exposed to different lighting sources. Journal of Applied Poultry Research, 22, 62-70. https://doi.org/10.3382/japr.2012-00580
Mobarkey, N., Avital, N., Heiblum, R. & Rozenboim I. (2010). The role of retinal and extra-retinal photostimulation in reproductive activity in broiler breeder hens. Domestic Animal Endocrinology, 38, 235-243. https://doi:10.1016/j.domaniend.2009.11.002.
Poudel, I., Beck, M.M., Kiess, A.S., & Adhikari, P. (2022). The effect of blue and red LED light on the growth, egg production, egg quality, behavior, and hormone concentration of Hy-Line W-36 laying hens, Journal of Applied Poultry Research, 31,1-11. https://doi.org/10.1016/j.japr.2022.100248
Pyrzak, R., Snapir, N., Goodman, G., & Perek, M. (1987). The effect of light wavelength on the production and quality of eggs of the domestic hen. Theriogenology, 28, 947–960. https://doi.org/10.1016/0093-691X(87)90045-8
Raziq, F., Jibran, H., Athar, M., & Javed, K. (2020). Effect of light-emitting diode (LED)-based colors on production performance and welfare of commercial layers. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 44, 14. https://doi.org/10.3906/vet-2007-30
Rauch, W. (1958). Verglerchende Untersuchungen Zur Qualitats Beurteilung Von Frischeiem. Archives für Geflugelkunde, 22, 74-104.
Shi, L., Sun, Y., Xu, H., Liu, Y., Li, Y., Huang, Z., Ni, A., Chen, C., Li, D., Wang, P., Fan, J., Ma, H., & Chen, J. (2020). Effect of age at photostimulation on sexual maturation and egg-laying performance of layer breeders. Poultry Science, 99, 812-819. https://doi.org/10.1016/j.psj.2019.12.027
Solangi, A.H., Rind, M.I., Solangi, A.A., Shahani, N.A., Rind, A.N. & Solangi, S.H. (2004). Influence of lighting on production and agonistic behaviour of broiler. Journal of Animal and Veterinary Advances, 3, 285-288.
SPSS Statistics for Windows 2011. Version 20.0. Armonk, NY: IBM Corp.
Yang, Y.F., Jiang, J.S., Pan, J.M., Ying, Y.B., Wang, X.S., Zhang, M.L., Lu, M,S., & Chen, X.H, (2016). The relationship of spectral sensitivity with growth and reproductive response in avian breeders (Gallus gallus). Scientific Reports, 6,19291. https://doi.org/10.1038/srep19291
Yardım, Z., & Akşit, M. (2021). Kafes sistemi ve yerleşim sıklığının yumurta tavuklarının performansı, yumurta kalitesi ve yumurta kabuğunun mikrobiyal yükü üzerine etkisi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9, 2004-2012. https://doi.org/10.24925/turjaf.v9i11.2004-2012.4649
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.