Investigation of Some Fertility and Growth Traits of Akkaraman Sheep under Breeder Condition in Altunhisar District of Niğde Province
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v12i6.1072-1079.6747Anahtar Kelimeler:
Sheep- Birth Weights- Reproductive traits- Survivability- Survival rateÖzet
The aim of this study was to determine some reproductive and growth characteristics and was to analyses some environmental factors the growth and survival performance of lambs between 2017 and 2020 reared within the framework of the National Small Ruminant Project in Altunhisar district of Nigde. The data of the study were collected from 24000 heads ewes and 24869 male and female lambs raised in 25 different farms. The average of infertility, fertility, fecundity, litter size, single and twining rates of Akkaraman ewes were found to be 7.90, 92.10, 1.04, 1.13, 87.49 and 12.51%, respectively. The effects of year of birth, type of birth, age of dam and gender on birth, 60th day and 120th day live weights of Akkaraman lambs were found to be statistically significant (P<0.001). It was also determined that the effect of type of lambing, gender, year of birth and dams age on the survival of lambs at 60th and 120th days was significant (P<0.01). The average survival rate of lambs at 60th and 120th day was 96.2 and 95.3.%, respectively. As a result, it was concluded that while the reproductive characteristics of Akkaraman ewes were in accordance with the literature reports, the effects of the environmental factors on the live weights and survival of lambs were significant and these factors were partially affected by slower growth.
Referanslar
Akçay, Y., & Vatansever, Ö. (2013). Kırmızı et tüketimi üzerine bir araştırma: Kocaeli ili kentsel alan örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 43-60.
Aksoy, Y., Şekeroğlu, A., Duman, M., & Çoban Ö. B. (2023a). A study on the determination of some reproductive traits of ewes and the growth performance of lambs Akkaraman raised under farm conditions in the province of Niğde. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 11(6), 1168-1175. https://doi.org/10.24925/turjaf. v11i6.1168-1175.5991
Aksoy, Y., Şekeroğlu, A., & Duman M. (2023b). Evalution of some reproductive performance of ewes, livability and growth traits of lambs of Akkaraman in breeder flocks in Niğde/Bor province. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 11(s1), 2580-2588. https://doi.org/10.24925/turjaf.v11is1.2580-2588.6512
Aktaş, A. H., & Doğan, Ş. (2014). Effect of live weight and age of Akkaraman ewes at mating on multiple birth rate, growth traits, and survival rate of lambs. Turk J Vet Anim Sci, 38(2), 176-182. https://doi.org/10.3906/vet-1301-10
Aktaş, A. H., Ankaralı, B., Halıcı, I., Demirci, U., Atik, A., & Yaylaci E. (2014). Growth traits and survival rates of Akkaraman lambs in breeder flocks in Konya province. Turk J Vet Anim Sci, 38(1), 40-45. https://doi.org/10.3906/vet-1303
Anonymous, (2023a). Policy Document of Red Meat Industry 2020-2024. Available from: https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/ Belgeler/yayin/k%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1%20et%20spb.pdf [Accessed 28 November 2023]
Anonymous, (2023b). Available from: https://altunhisar.bel.tr/ilcemiz/ [Accessed 28 November 2023]
Anonymous, (2023c). Available from: https://www.haritatr.com/altunhisar-haritasi-i2a6 [Accessed 28 November 2023]
Anonymous, (2023d). Available from: https://s.milimaj.com/others/image/harita/nigde-ili-haritasi.png [Accessed 28 November 2023]
Anonymous, (2023e). Available from: http://cografyaharita.com/haritalarim/4jturkiye_dilsiz_il_merkezli_haritasi.png. [Accessed 28 November 2023]
Assan, N. (2020). Determinants of birth weight and its size as an onset representative of growth potential in goat and sheep meat production. Agricultural Advances, 9(5), 522-536. https://doi.org/10.14196/aa.v9i5.645
Atasoy, F. (2016). Koyunlarda döl verimi ve kuzu ölümleri. Cumhuriyet Üniv Sağ Bil Enst Derg, 1(1), 15-21.
Aydın, M. K., & Keskin M. (2018). Muğla ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal özellikleri. Mediterranean Agricultural Sciences, 31(3), 317-323. https://doi.org/10.29136/mediterranean.428577
Bakır, G., & Mikail N. (2019). Siirt ilindeki küçükbaş hayvancılık işletmelerinin yapısal durumu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(1), 66-74. https://doi.org/10.17097/ataunizfd.411087
Barreto, J. V. P., Pertile, S. F. N., de Almeida Rego, F.C., Patelli, T. H. C., Nascimento, S. T., & Lorenzetti da Cunha Filho, L. F. C. (2021). Prediction of vitality and survival of newborn lambs using a modified Apgar score. Applied Animal Behaviour Science, 238, 105281.
Behrem, S. (2021). Effects of environmental factors growth traits of Akkaraman sheep in Çankırı province. Livestock Studies, 61(1), 22-27. https://doi.org/0.46897/livestockstudies.610104
Boğa, M., & Seçer, A. (2015). Niğde ilinin Çamardı ilçesinde Akkaraman koyun yetiştiriciliğinin teknik yönden incelenmesi, sorunların belirlenmesi ve çözüm önerilerinin sunulması. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 8(2), 38-42.
Boran, Ö., & Torun, O. (2018). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yetiştirilen İvesi ve Çukurova et koyunlarının döl verimi ile kuzuların büyüme performansının araştırılması. ÇÜ Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 36(9), 107-116.
Ceyhan, A., Şekeroğlu, A., & Duman, M. (2019). Some reproductıve traits and growth performance of Akkaraman sheep raised in Nigde province. Turkish Journal of Agriculture Food Science and Technology, 7(10), 1509-1514. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i10.1509-1514.224
Ceyhan, A., & Kozaklı, Ö. (2023). The survival analysis of some environmental factors associated with lamb mortality in Awassi sheep. Trop Anim Health Prod, 55(6), 409. https://doi.org/10.1007/s11250-023-03821-y
Çiçek, A., Ayyıldız, M., Erdal, G., & Erdal, H. (2022). Türkiye’de koyun yetiştiriciliğinin önemi ve ekonomik analizi. MAS Journal of Applied Sciences, 7(Özel Sayı), 1303-1322.
Demirulus, H., & Aydin, A. (1995). The importance of chicken meat on the human health and nutrient. Yuzuncu Yil University. The Journal of Agricultural Faculty (Turkey), 5(2), 105-111.
Esen, F., & Özbey, O. (2002). Fertility and milk yield characteristics in White Karaman and Chios × White Karaman F1 crossbred sheep. Turk J Vet Anim Sci, 26(3), 503-509.
Fidan, N. (2021). Kırmızı et bakımından gıda güvencesi. Uluslararası Anadolu Ziraat Mühendisliği Bilimleri Dergisi, 3(4), 94-101.
Güngör, Ö. F., & Ünal, N. (2020). Some production characteristics of Bafra, Akkaraman, Bafra × Akkaraman F1 and B1 sheep genotypes. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 67(4), 335-342.
Karadaş, K. (2018). Koyunculuk işletmelerinin sosyo-ekonomik durumu Hakkâri ili örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 49(1), 29-35.
Kaymakçı, M., & Sönmez R. (1996). İleri Koyun Yetiştiriciliği. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
Koyuncu, M., & Akgün, H. (2018). Some fertility traits of Kıvırcık sheep in rural farms. J. Anim. Prod., 59(1), 33-40.
Kucuk, M., & Eyduran, E. (2009). The determination of the best growth model for Akkaraman and German Blackheaded Mutton × Akkaraman B1 crosbreed lambs. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 15(1), 90-92.
Lorcu, F., & Bolat, B. A. (2012). Türkiye’de kırmızı ithal et. Hayvansal Üretim, 53(1), 14-20.
Mundan, D. (2003). Akkaraman, Kıvırcık × Akkaraman G1 ve Sakız × Akkaraman G1 koyunlarda süt verim özellikleri ile kuzularda büyüme ve yaşama gücü. (Yayınlanmamış doktara tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Noyan, M., & Ceyhan A. (2021). Growth performance of Akkaraman lambs raised in semi-ıntensive conditions. Journal of Agriculture, Food, Environment and Animal Science, 2(2), 147-162.
Özbey, O., & Akcan A. (2000). Production performance of Morkaraman, Akkaraman and Awassi sheep under semi ıntensive conditions II. Growth and survival rates of lambs. Eurasian Journal of Veterinary Sciences,17(1), 57-66.
Özmen, Ö., Kul, S., & Gök, T. (2015). Some production traits of White Karaman ewes and lambs reared in the farm conditions in Elazig Province. Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, Fırat Üniversitesi, 29(2), 81-85.
Özsayın, D., & Everest, B. (2019). Koyun yetiştiriciliği yapan üreticilerin sosyo-ekonomik yapısı ve koyunculuk faaliyetiyle ilgili uygulamaları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22, 440-448. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.589725
Sakar, Ç. M., & Erişek, A. (2019). Development of Akkaraman lambs in Cankiri region from birth to 120 days. Black Sea Journal of Agriculture, 2(1), 16-20.
Sakar, Ç. M., & Ünal, İ. (2021). Determination of growth characteristics of Akkaraman lambs raised in Çankırı province. Journal of Animal Production, 62(1), 61-66. https://doi.org/10.29185/hayuretim.790939
Sakar, Ç. M. (2024). The effect of climate index on growth values from birth to breeding in Akkaraman sheep. Trop Anim Health Prod, 56, 60. https://doi.org/10.1007/s11250-024-03901-7
Saygın, Ö., & Demirtaş, N. (2018). Red meat consumption in Turkey: problems and suggestions. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 32(3), 567-574.
Semerci, A., & Çelik, A. D. (2016). Türkiye’de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinin Genel Durumu. Mustafa Kemal Üniv Ziraat Fak Derg, 21, 182-196.
SPSS. (2015). IBM SPSS Statistics for Windows, Version 23.0. Armonk, NY: IBM Corp.
Şahingöz, C. (2007). Altunhisar ilçesi (Niğde) beşeri coğrafyası. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
Şirin, E. (2023a). Breeding of Akkaraman sheep in Tokat. Black Sea Journal of Agriculture, 6(6), 660-663. https://doi.org/10.47115/bsagriculture.1333897
Şirin, E. (2023b). Tokat ilinde yetiştirilen Kıl keçilerinde döl verimi ve çeşitli dönemlerdeki canlı ağırlıkların belirlenmesi. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 11(7), 1210-1214. https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i7.1210-1214.6001
Tajaddodchelik, A. (2013). Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliğinde yetiştirilen etçi tip koyunlarda melatonin uygulamasının döl verimine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Tatlıyer Tuna, A., Kaygısız, A., & Arslan O. (2022). Tüketicilerin kırmızı et tüketimi ve hayvan refahı konusundaki bilinç düzeylerinin araştırılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 53(1), 24-30. https://doi.org/10.17097/ataunizfd.952935
Tekerli, M., Gündoğan, M., Akıncı, Z., & Akcan, A. (2002). Akkaraman, Dağlıç, Sakız ve İvesi koyunlarının Afyon koşullarındaki verim özelliklerinin belirlenmesi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 42(2), 29-36.
TurkStat. (2024). Available from: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 [Accessed: 06 May 2024].
Tüfekci, H. (2023). Yetiştirici koşullarında Akkaraman ırkı koyunlarda döl verimi ile kuzularda büyüme ve yaşama gücü özelliklerinin belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 12(1), 139-144. https://doi.org/10.29278/azd.1188633
Türkmen, C., & Çak B. (2021). Çaldıran’da yetiştirilen Akkaraman koyunlarının bazı verim özelliklerinin araştırılması. Van Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(1), 63-73. https://doi.org/10.52976/vansaglik.790459
Ulutaş, Z., Şahin, A., Aksoy, Y., & Uğurlutepe, E. (2021). Determination of slaughter and carcass traits in male Turkish Anatolian buffaloes at different slaughter weights. Turk J Vet Anim Sci, 45(1), 168-175. https://doi.org/10.3906/vet-1911-15
Ünal, N. (2002). Akkaraman ve Sakız x Akkaraman F1 kuzularda yaşama gücü, büyüme ve bazı vücut ölçüleri. Turk J Vet Anim Sci, 26, 109-116.
Yağcı, S., Baş, S., & Tatlıyer, A. (2018). Şavak Akkaraman kuzuların yetiştirici koşullarında büyüme ve yaşama gücü özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 58(2), 81-88.
Yakan, A., Ünal, N., & Dalcı, M. T. (2012). Ankara şartlarında Akkaraman, İvesi ve Kıvırcık ırklarında döl verimi, büyüme ve yaşama gücü. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 52(1), 1-10.
Yıldız, N, & Denk, H. (2006). Van bölgesinde halk elinde yetiştirilen Akkaraman koyunlarda çeşitli verim özellikleri I. Döl ve süt verimi özellikleri. FÜ Sağlık Bil Dergisi, 20(1), 21-27.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
