Gümüşhane İli'nde Geleneksel ve Ticari Kuşburnu Marmelat Örneklerinin Fizikokimyasal, Antioksidan ve Antibakteriyel Özelliklerinin Değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v12is2.2317-2327.7069Anahtar Kelimeler:
Rosehip- Marmalade- Physicochemical- Antioxidant- AntibacterialÖzet
Bu çalışmada, Gümüşhane ili ve ilçelerinde geleneksel ve ticari yöntemlerle üretilen 20 farklı kuşburnu marmelatı örneklerinin, belirli fizikokimyasal, antioksidan ve antibakteriyel özellikleri kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Kuşburnu marmelatı örneklerinin fizikokimyasal niteliklerinin belirlenmesi amacıyla, toplam kuru madde, kül, pH, titre edilebilir asitlik (Malik asit cinsinden %), suda çözünebilen kuru madde, su aktivitesi ve renk (L*, a*, b*) analizleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, fizikokimyasal analizlerin yanı sıra örneklerin hidroksimetilfurfural (HMF) ve şeker (fruktoz, glikoz, sakkaroz ve toplam şeker) içerikleri de belirlenmiştir. Antioksidan özelliklerin değerlendirilmesi için toplam flavonoid, toplam fenolik madde miktarları, DPPH (% inhibisyon) ve ABTS (% inhibisyon) analizleri uygulanmıştır. Ek olarak; Proteus vulgaris ATCC 29212, Enterococcus faecalis ATCC 29212, Klebsiella pneumoniae ATCC 13883, Staphylococcus aureus ATCC 25923, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853, Salmonella typhimurium ATCC 23566 ve Escherichia coli O157:H7 35150 gibi patojen bakteri suşlarına karşı kuşburnu marmeladı örneklerinin antibakteriyel aktiviteleri araştırılmıştır.
Referanslar
Aksu, M. İ., Özdemir, F., & Nas, S. (1997). The quality characteristics of marmalades produced at diffferent sugar/pulp ratios by using rose hips (rosa spp) pulp obtained by application of preheating during process. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 3(1), 243-248. https://dx.doi.org/
Anonymous. (2006). Türk Gıda Kodeksi Reçel, Jöle, Marmelat ve Tatlandırılmış Kestane Püresi Tebliği. Resmi Gazete, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2006/55(26392). https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=10942&mevzuatTur=Teblig&mevzuatTertip=5
Arslaner, A., & Salık, M. A. (2020). Some quality properties, mineral and heavy metal composition of wild fruit traditional marmalades. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 8(3), 678-687. https://doi.org/10.24925/turjaf.v8i3.678-687.3190
Başkaya Sezer, D., Demirdöven, A., & Erdoğan Tokatlı, K. (2016). Çakal eriği ve yonuz eriği marmelatları. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University (JAFAG), 33(1), 125-131. https://doi.org/10.13002/jafag899
Blois, M. S. (1958). Antioxidant determinations by the use of a stable free radical. Nature, 181(4617), 1199-1200. https://doi.org/10.1038/1811199a0
Bogdanov, S., Martin, P., & Lullmann, C. (2002). Harmonised methods of the international honey commission. Swiss Bee Research Centre, FAM, Liebefeld, 5(1).
Bulut, H. (2019). Farklı ısıtma sürelerinin kuşburnu pulpu ve konsantresinin özelliklerine etkisi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
Cemeroğlu, B. (2010). Gıda Analizleri Genişletilmiş 2. Baskı. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları, No:34, Bizim Grup Basımevi, Ankara.
Cingöz, A., & Demirdöven, A. (2022). Diyabetik bal kabağı (cucurbita moschata duch.) marmelatı üretimi [Production of Diabetic Pumpkin (Cucurbita moschata Duch.) Marmalade]. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research, 3(1), 146-156. https://doi.org/10.46592/turkager.1077320
Çiftci, G., & Tastekin, B. (2023). Antioxidant capacity and antibacterial potential of rosehip (rosa canina) fruits grown [Kuşburnu (Rosa Canina) Meyvesinin Antioksidan Kapasitesi ve Antimikrobiyel Potansiyelinin Araştırılması]. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 8(1), 103-109. https://doi.org/10.35229/jaes.1240877
Demir, N., Yildiz, O., Alpaslan, M., & Hayaloglu, A. A. (2014). Evaluation of volatiles, phenolic compounds and antioxidant activities of rose hip (Rosa L.) fruits in Türkiye. LWT - Food Science and Technology, 57(1), 126-133. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.lwt.2013.12.038
Duru, N., Karadeniz, F., & Erge, H. S. (2012). Changes in bioactive compounds, antioxidant activity and hmf formation in rosehip nectars during storage. Food And Bioprocess Technology, 5(7), 2899-2907. https://doi.org/10.1007/s11947-011-0657-9
Esin Yücel, E., Kaya, C., Topuz, S., & Bayram, M. (2024). Farklı tatlandırıcılar kullanılarak üretilen hindistan cevizi marmelatlarının özelliklerinin belirlenmesi. Journal of New Results in Engineering and Natural Sciences, 2023(19), 10-18. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jrens/issue/79158/1317186
Ghendov-Mosanu, A., Cristea, E., Patras, A., Sturza, R., & Niculaua, M. (2020). Rose hips, a valuable source of antioxidants to improve gingerbread characteristics. Molecules, 25(23).
Kalın, P., Gülçin, I., & Gören, A. (2015). Antioxidant activity and polyphenol content of cranberries (Vaccinium macrocarpon). Records of Natural Products, 9, 496-502.
Kaplan B., & Okcu, Z. (2020). Hünnap meyvesinden üretilen marmelatların fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 10(4), 2649-2658.
Kaya, C., Esin Yücel, E., Bayram, M., Meşe, C., Aybakan, E., Gökgöz, G., & Sözer, T. T. (2016). Trabzon hurması (diospyros kaki l.) bazlı karışık meyveli geleneksel marmelat üretimi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2), 107-112. https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunizfd/issue/27846/294688
Matuschek, E., Brown, D. F., & Kahlmeter, G. (2014). Development of the EUCAST disk diffusion antimicrobial susceptibility testing method and its implementation in routine microbiology laboratories. Clin Microbiol Infect, 20(4), O255-266. https://doi.org/10.1111/1469-0691.12373
Memiş Kocaman, E., & Sormaz, Ü. (2023). Fonksiyonel bir besin olan kuşburnu meyvesinin Türkiye’de tüketimi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(3), 435-453. https://dergipark.org.tr/en/pub/saktad/issue/81481/1326143
Öz, M., Baltacı, C., & Deniz, İ. (2018). Gümüşhane yöresi kuşburnu (Rosa canina l.) ve siyah kuşburnu (Rosa pimpinellifolia l.) meyvelerinin C vitamini ve şeker analizleri. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(2), 284-292. https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.327635
Özbey, A., Öncül, N., Tokatlı, K., Yıldırım, M., & Yıldırım, Z. (2017). Determination of some physicochemical and microbiological properties of rosehip marmalades. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 5(4), 358-365. https://doi.org/10.24925/turjaf.v5i4.358-365.1171
Özdemir, F., Aksu, M. İ., & Nas, S. (1997). Isil işlemsiz elde edilen kuşburnu pulplarindan farkli pulp/şeker oranlarinda üretilen marmelatlarin kalite özellikleri. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(2), 353-358. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/20548/218995
Re, R., Pellegrini, N., Proteggente, A., Pannala, A., Yang, M., & Rice-Evans, C. (1999). Antioxidant activity applying an improved ABTS radical cation decolorization assay. Free Radical Biology and Medicine, 26(9), 1231-1237. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/S0891-5849(98)00315-3
Sagdic, O., Toker, O. S., Polat, B., Arici, M., & Yilmaz, M. T. (2015). Bioactive and rheological properties of rose hip marmalade. Journal Of Food Science And Technology-Mysore, 52(10), 6465-6474. https://doi.org/10.1007/s13197-015-1753-z
Suna, S., Kalkan, S., Dinç, M., & Çopur, Ö. U. (2023). Production of low calorie persimmon marmalades with stevia and maltitol: physicochemical properties and in vitro bioaccessibility of polyphenols. Journal Of Food Measurement And Characterization, 17(1), 1082-1095. https://doi.org/10.1007/s11694-022-01676-9
Topal, M., Topal, F., & Yılmaz, F. (2024). Exploring the impacts of Angelica purpurascens extracts on anticholinergic, antidiabetic, antibacterial potential, and antioxidant capacity. Journal of the Institute of Science and Technology, 14(2), 790-804.
Topdaş, E. F., Şengül, M., Doğan, H., & Serencam, H. (2018). Artvin İlinde geleneksel olarak üretilen farklı marmelat çeşitlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri, antioksidan aktiviteleri ve fenolik profilleri. Akademik Gıda, 16(1), 51-59. https://doi.org/10.24323/akademik-gida.415888
Topuz, S., Kaya, C., Bayram, M., & Kola, O. (2019). Alıç marmelatı üretiminde farklı tatlandırıcı kullanımının ürün özelliklerine etkisi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 8(3), 180-192. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbad/issue/50458/649756
Uçan Türkmen, F., Bingöl, B. N., Şahin, E., Özkaraman, F., & Tekin, Z. (2019). Erik (Prunus domestica) bazli karışık meyveli geleneksel marmelat üretimi. Gıda, 44(4), 707-718. https://doi.org/10.15237/gida.GD19065
Uğuzdoğan, E., Kamberoğlu, N., Olçeşer, C. B., Düzyol, F., Cücen, Z., & Hajıyev, V. (2024). Kuşburnu (Rosa canina L. L.) meyvesi ve atıklarından pektin ekstraksiyonu. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 30(1), 109-118. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/83370/1445354
Vural, S. (2023). Çorum yöresinde geleneksel yöntemlerle üretilen kuşburnu marmelatlarinin bazi fizikokimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Hitit Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Çorum.
Yıldız, O., & Alpaslan, M. (2012). Properties of rose hip marmalades. Food Technology And Biotechnology, 50(1), 98–106.
Yıldız Turgut, D., Tanriseven, M., Bayır Yeğin, A., Gölüklü, M., Tokgöz, H., & Kola, O. (2023). Düşük şekerli turunç marmelati üretiminde Rebaudioside A kullanımının araştırılması. Gıda, 48(4), 872-887. https://doi.org/10.15237/gida.GD23052
Yolcı Ömeroğlu, P., & Acoğlu, B. (2020). Nar suyu ve yeşil çay ilaveli kalorisi azaltılmış fonksiyonel geleneksel karışık meyve marmelatı üretimi. Akademik Gıda, 18(2), 143-155. https://doi.org/10.24323/akademik-gida.758817
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.