Sığ Sularda Nutrient Seviyelerine Sediman Kalitesinin Etkisinin Konumsal Olarak Değerlendirilmesi: Cernek Gölü Örneği

Özet

Bu çalışma, Türkiye‘nin en önemli sulak alanlarından biri olan Kızılırmak Deltasında yer alan ve Ramsar alanı olarak korunan Cernek Gölü‘nün su-sediman kalitesi ve trofik durumundaki değişimi belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma süresince temel hedef, sığ göl sediman tabakasının yüzey suyu trofik seviyesi üzerinde oluşturabileceği etkileri incelemek ve değerlendirmektir. Çalışmada, gölün mevcut su ve sediman kalitesi belirlenerek trofik durumundaki dönemsel değişim Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla değerlendirilmiştir. Bazı su ve sediman kalite parametreleri için (pH, tuzluluk, Secchi disk derinliği ve klorofil-a, toplam fosfat ve toplam organik karbon (TOK) konsantrasyonu) konumsal analizler gerçekleştirilmiştir. Cernek Gölü'nde üç mevsim (2010-2011) yürütülen saha çalışmalarının sonuçları, sedimanların yüksek fosfat (yıllık ortalama 541 mg / kg PO4-P, kuru ağırlık) ve yüksek organik karbon (yıllık ortalama 22,4 G) / Kg TOC, Kuru ağırlık) içerdiğini göstermiştir. Özellikle yaz döneminde, hesaplanan Carlson İndeksi değerlerinin sonbahara kıyasla nispeten düşüşe geçtiği (81‘den 79‘a) ancak gölün halen ötrofik yapıda olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar, bölgedeki kıyısal ekosistemler arasında kritik öneme sahip Cernek Gölü‘nün kirlenmiş sediman tabakasının, yüzey suyu trofik seviyesindeki değişimde oldukça etkili olabileceğini göstermiştir. Çalışma, ötrofikasyona yönelik orta ve uzun vadeli önlemlerin alınması ve stratejik eylem planlarının hayata geçirilmesinin gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.