Niğde İli Keçi Yetiştiriciliğinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma

Özet

Niğde ili keçicilik işletmelerinin mevcut durumu, yapısal özellikleri ve bu işletmelerin öncelikli sorunlarının ortaya konulması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla rastgele seçilen 38 adet keçi işletmesinde yetiştiricilerle yüz-yüze anket çalışması yapılmıştır. Anket soruları; işletmelerin genel yapısı ile yetiştirme faaliyetlerini ortaya koyabilecek ve ayrıca yetiştiricilerin öncelikli sorunları ile memnuniyet durumlarını ölçebilecek şekilde belirlenmiştir. Anket sonuçları, keçi işletmesi sahiplerinin %89,5‘inin ilkokul, %5,3‘ünün ortaokul ve %5,3‘ünün‘de lise mezunu olduğunu; yetiştiricilerin tamamının keçi ırkı olarak kıl keçisi kullandıklarını, işletmelerin %44,7‘sinin 500 baş ve üzeri olan işletmelerden oluştuğunu; işletmelerin %92,1‘inin yaylaya çıktığını, %73,7‘sinde çobanın aile içinden sağlandığını göstermiştir. Ayrıca, işletme gelirlerinin %50‘sinin keçi sütünden elde edildiği belirlenmiştir. Keçi yetiştiricilerinin, ürettikleri sütün %39,5‘ini sadece peynir üretimi şeklinde, %60,5‘inin ise peynir, tereyağı, yoğurt ve çiğ süt satışı şeklinde değerlendirdikleri saptanmıştır. İşletme sahiplerinin tamamı keçi yetiştiriciliğini karlı bir uğraş olarak değerlendirmişlerdir. Keçi yetiştiriciliğinin en önemli sorunları olarak; yem, işçilik, ilaç gibi temel giderler ile birlikte ürünlerin değer fiyattan satılamaması ve mera sorunu olduğu belirtilmiştir. Likert ölçeğine göre yetiştiricilerin keçicilik faaliyetleri içerisinde en çok memnun oldukları ilk beş konu sırasıyla; damızlık koyun keçi birliğinin hizmetleri, sahip olunan teknik bilgi, teknik personelin hizmetleri, teke katımı ve çiftleştirme ve ağılların yeterliliği olmuştur. En az memnun oldukları ilk beş konu ise sırasıyla; yem, işçilik ve elektrik gibi giderler, ürün satış fiyatı, hayvanların satış fiyatı, üretilen ürünün satışı ile ilgili pazar olanakları ve işletme için gerekli parasal destekler olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak Niğde ili keçicilik işletmelerinin en önemli sorunlarının üretim maliyetlerinin yüksekliği ile ürün fiyatlarının düşüklüğü olduğu söylenebilir.