Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Kokteyl Mikoriza Uygulamalarının Fidan Randıman ve Kök Kalitesine Etkisi

Özet

Bu çalışma aşılı tüplü asma fidanı üretiminde, mikoriza kokteyllerinin fidan randıman ve kök kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada beş farklı asma anacına (140 Ru, 110 R, 41 B, 1103 P ve 5BB) ait çelikler ile Narince üzüm çeşidinin kalemleri kullanılmıştır. Ayrıca, bu çalışmada bazı simbiyotik canlıların karışımı olan 5 ticari mikoriza preparatı (MP); Root Deep Gel (RD), Endo Roots Soluble (EN), Myco Apply (MA), Bio-one (BO) ve Biovam (BV) kullanılmıştır. Kalemler anaçlara, masa başında omega aşı makinesi ile aşılanmış ve aşılı çelikler 3 hafta süreyle kaynaştırma odasında tutulmuştur. Aşılı çelikler, 1:1 oranında torf ve steril perlit karışımı içeren 12 × 20 cm boyutlarındaki plastik polietilen tüplere dikilmiştir. Aşılı çelikler, serada 2 ay süreyle gelişmeye bırakılmışlardır. Fidan randıman oranları saptandıktan sonra, fidanlar alıştırma ortamına aktarılmıştır. Fidanların yaş ve kuru kök ağırlıkları, Eylül ayının ilk haftasında saptanmıştır. Araştırma tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 50 aşılı çelik olacak şekilde planlanmıştır. Çalışma sonucunda, fidan randıman ve kalitesine hem anaç hem de MP uygulamalarının farklı düzeyde etki etiği belirlenmiştir. Birinci boy fidan randımanı, ilk yıl %21-93,3, ikinci yıl ise %10,3-79,3 arasında değişmiştir. MP uygulamalarının toplam fidan randımanlarına etkileri, her iki yılda da anaçlara göre farklılık göstermiştir. Toplam fidan randımanı, ilk yıl 110 R ve 41 B‘de, ikinci yıl 5 BB, 41 B ve 140 Ru‘da istatistiki açıdan önemli çıkmıştır. Başarılı sonuçlar ilk yıl MA, EN, RD, ikinci yıl ise EN, RD, BO uygulamalarından elde edilmiştir. En yüksek fidan randımanı 5BB anacında, en düşük fidan randımanı ise 140 Ru anacına aşılı fidanlarda belirlemiştir. MP uygulamalarının kök yaş ve kuru ağırlığına etkileri, anaçlara göre farklılık göstermiştir.