Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Farklı Ekim Sıklıklarının Verim ve Verim Bileşenleri Üzerine Etkisinin Belirlenmesi

Özet

Buğday tarımında ekim sıklığı, tane verimi etkileyen önemli agronomik uygulamalardan biridir. Araştırmanın amacı, ekmeklik buğday çeşitlerinde (Alpu01, Atay85, Bezostaja1, Harmankaya99, Sönmez01 ve Sultan95) farklı ekim sıklığı uygulamalarının (350, 500, 650 ve 800 tohum m-2) verim ve verim bileşenleri üzerine etkisinin belirlenmesidir. Denemeler 2012-2013 ve 2013-2014 ürün yıllarında Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Merkez Sultanönü yerleşkesinde sulu ve kuru (yağmura bağımlı) koşullarda tesadüf bloklarında faktöriyel deseninde 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Bu çalışmada her iki koşulda da ekim sıklığı uygulamaları ve çeşitler açısından tane verim, metrekarede başak sayısı, başak uzunluğu, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı ve hasat indeksi gibi unsurlar incelenmiştir. Sonuç olarak ekim sıklığı uygulamalarından en yüksek tane verimi kuru koşullarda 650 tohum m-2 uygulamasından; sulu koşullarda ise 500 tohum m-2 uygulamasından alınmıştır. Çeşitler değerlendirildiğinde her iki koşulda da tane verim açısından en yüksek değerlere Harmankaya99 çeşidi ulaşırken, bunu Alpu01 çeşidi takip etmiştir. Gerek sulu gerekse kuru koşullarda başak uzunluğu, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı ve hasat indeksi değerleri artan ekim sıklığı ile ters orantılı olarak azalırken, metrekarede başak sayısı artan ekim sıklığı ile doğru orantılı olarak artış göstermiştir. Araştırmada kuru koşullarda tane verim ile metrekarede başak sayısı ve hasat indeksi arasında pozitif korelasyon bulunurken başak uzunluğu, başakta tane sayısı ve başakta tane ağırlığı arasında negatif korelasyon önemli bulunmuştur. Sulu koşullarda ise tane verim ile başak uzunluğu ve hasat indeksi arasında pozitif korelasyon önemli bulunmuştur.