Evsel Atıksu Arıtma Çamuru Uygulamalarının Domates Bitkisinin Verimi ve Besin Elementleri Alımına Etkisi

Özet

Arıtma çamurlarının tarımda kullanılması bu atık için alternatif bir bertaraf tekniğidir. Bu doğrultuda, Sivas Atıksu Arıtma Tesisinden elde edilen arıtma çamurunun farklı dozlarda (%0, %1, %2, %3, %4, %5 ve kimyasal gübreleme) kullanılmasının domates bitkisinin verimi ve besin elementlerinin derişimi üzerindeki etkileri sera koşullarında araştırılmıştır. Bitki kök, gövde ve yeşil aksam kuru madde ağırlığının artan arıtma çamuru uygulamasına bağlı olarak arttığı ve en yüksek verimin %5‘lik arıtma çamuru uygulamasında olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca makro besin elementlerinden olan azot (N), fosfor (P) ve potasyum (K)‘un bitkideki derişimlerinin arıtma çamurunun artan dozuna bağlı olarak artma eğiliminde olduğu belirlenmiştir. Mikro besin elementlerinden olan bakır (Cu), mangan (Mn), demir (Fe) ve çinko (Zn)‘nun derişimleri ise yine artan arıtma çamuru dozu ile artmıştır. Bu kapsamda arıtma çamurlarının yasal mevzuat sınırları içerisinde kalmak kuşuluyla bitki yetiştiriciliğinde kullanılabileceği düşünülmektedir.