Trichoderma harzianum Suşlarının Domates Fide Kalitesine Etkileri

Özet

Bu çalışma, Trichoderma harzianum‘un fide gelişimine ve kalitesine olan etkilerini belirlemek amacıyla 2018 yılı bahar aylarında ardışık iki deneme olarak yürütülmüştür. I. denemede dört farklı T. harzianum suşu ve bir adet ticari T. harzianum preparatı tohum ekim ortamına eklenerek kullanılmış ve uygulama yapılmayan kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır. En ümitvar sonuçları gösteren suş (Suş2) II. denemede yapraktan gübre (20:20:20) ile ve gübresiz olarak uygulanmış, yapraktan sadece gübre uygulaması kontrol olarak alınmıştır. Uygulamaların tohum çimlenmesine etkilerini ortaya koymak amacıyla tohumların çıkış süresi ve oranı saptanmıştır. Fide gelişimine ve kalitesi ile ilgili olarak dikim büyüklüğüne gelen fidelerde fide boyu, kök boyu, hipokotil çapı, yaprak kalınlığı, kök ve vejetatif aksam yaş ve kuru ağırlıkları, kuru madde içeriği, renk, klorofil indeksi, yaprak makro ve mikro element içerikleri ve kalite indeksi saptanmıştır. I. denemeden elde edilen veriler fide morfolojisi, fizyolojisi ve besin element içeriği üzerine T. harzianum suşlarının etkilerinin farklı olduğunu göstermiştir. Suş2 fide boyu, kök ve yeşil aksam kuru madde içeriği, toplam yaş ağırlık, klorofil, a renk değeri ve P, Ca, Mn, Cu ve Zn içerikleri bakımından diğer suşlardan ve ticari preparat uygulamasından daha iyi performans göstermiş ve fide kalitesini arttırmıştır. II. denemeden elde edilen sonuçlar kullanılan yaprak gübresinin T. harzianum Suş2‘nin etkinliğini arttırdığını ortaya koymuştur. Gübresiz Suş2 uygulaması ölçülen tüm parametrelerde kontrol uygulamasından daha düşük değerler sergilemiştir. Elde edilen tüm veriler birlikte değerlendirildiğinde, fide biyokütlesi, bitki besin elementi alımı ve kalite indeksine olan olumlu etkileri nedeni ile T. harzianum‘un fide kalitesini arttırmada kullanılabileceği, organik fide üretimi için de alternatif bir biyostimülant olabileceği sonucuna varılmıştır.