Antalya İli Kumluca İlçesindeki Biber Yetiştirilen Seralarda Domates Lekeli Solgunluk Virüsü (Tomato spotted wilt tospovirus-TSWV)‘ nün Yaygınlığı ve Konukçu Yabancı Ot Türlerinin Belirlenmesi

Özet

Bibere arız olan ve üretimini sınırlayan pek çok virüs bulunmaktadır. Bu virüslerin içinde domates lekeli solgunluk virüsü (Tomato spotted wilt tospovirus-TSWV) biber dâhil ekonomik öneme sahip 35 bitki familyasına zarar vermektedir. Gerçekleştirilen bu tez çalışması ile Kumluca ilçesinde biber üretim alanlarında sorun olan Domates lekeli solgunluk virüsü (Tomato spotted wilt tospovirus-TSWV) nün yaygınlık oranları ortaya konulmuş ve bazı konukçu yabancı ot türleri belirlenmiştir. Bu çalışma kapsamında; 2020 yılı Eylül-Aralık aylarında Antalya ili Kumluca ilçesinde biber seralarında gerçekleştirilen sürveyler ile virüs belirtisi gösteren biber bitkilerinden 57 adet ve sera içerisinde ve sera çevresinde bulunan biber dışındaki bitkilerden veya yabancı otlardan 99 adet olmak üzere toplam 156 adet yaprak örnekleri toplanmıştır. Daha sonra laboratuvara getirilen bitki örnekleri Double Antibody Sandwich Enzyme-linked Immunosorbent Assay (DAS-ELISA) yöntemi ile TSWV enfeksiyonlarını belirlemek için testlenmiştir. Testlemeler sonucunda, testlenen yaprak örneklerinin %55,76‘sının TSWV ile bulaşık olduğu saptanırken, bu oran biber örnekleri için %96,49 ve diğer bitki örnekleri için ise %32,32 olarak belirlenmiştir. Sürvey çalışmaları sırasında biber dışındaki 31 farklı bitki ve yabancı ot türünden 13‘üne ait yaprak örneklerinin virüsle bulaşık olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca, sürvey çalışmaları sırasında biber seralarındaki TSWV belirtilerine benzer belirtiler sergileyen biber bitkileri sayılarak, bu virüs hastalığının yaygınlık oranı Kumluca ilçesi ve mahalleler bazında hesaplanmıştır. Bu hesaplamalar sonucunda TSWV‘nin yaygınlık oranları; Kumluca %26,93, Mavikent %26,92, Beykonak %32,27, Salur %20,66, Hacıveliler %21,13, Adrasan %17,66, Merkez %13, Kavakköy %25 olarak bulunmuştur.