Paclobutrazol Uygulamalarının Karadut (Morus nigra L.) Odun Çeliklerinin Köklenme Performansı Üzerine Etkileri

Özet

Çelikle çoğaltma, klonal rejenerasyon yeteneği olan bitkiler için en ucuz ve en pratik yöntemdir. Fakat kara dut çeliklerinde adventif kök oluşumunda yaşanan zorluklar, dut yetiştiricileri için dezavantaj oluşturmaktadır. Bu çalışmada, karadut odun çeliklerinin köklenme kabiliyetleri üzerine IBA ve Paclobutrazol (PBZ) uygulamalarının etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Deneme, 2022 yılının şubat ayında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürlüğü‘ne ait polietilen serada yürütülmüştür. Materyal olarak müdürlük bünyesinde bulunan damızlık karadut ağaçlarının bir yaşlı dallarından hazırlanan odun çelikleri kullanılmıştır. Çalışma, tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 15 çelik olacak şekilde kurulmuştur. Çalışmada kontrol grubu olarak saf su, 6000 ppm IBA ve sırasıyla 1000 ppm, 2000 ppm, 3000 ppm PBZ dozları ayrı ayrı ve bir arada kara dut odun çeliklerine uygulanmıştır. Uygulama sonrasında çeliklerin perlit ortamına dikimi yapılmıştır. Köklenme ortamında 90 gün bekletilen çelikler bu süre sonunda sökülerek; köklenme oranı, kök sayısı, kök uzunluğu ve kök çapı değerleri kaydedilmiştir. Çalışma sonucunda, çeliklerin kök sayılarında uygulamaların etkisi görülmezken köklenme oranı, kök uzunluğu ve kök çapı parametrelerinde uygulamaların etkisi gözlemlenmiştir. Köklenme oranı bakımından en iyi sonuç kontrol grubuna (%0,0) kıyasla IBA+PBZ 1000 uygulamasından (%40,00) elde edilmiştir. En yüksek kök uzunluğu IBA 6000 uygulamasında, en kalın kök çapı değerleri ise PBZ 1000 uygulamasında tespit edilmiştir.