Farklı Azot Dozları ve Organik Gübre Uygulamasının Patateste Bazı Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i11.2066-2071.6219Anahtar Kelimeler:
Azot- Kuru madde oranı- Organik gübre- Patates- Yumru verimiÖzet
Bu çalışma Tokat-Kazova şartlarında Başçiftlik Beyazı patates çeşidinde farklı azot dozları ve organik gübre uygulamasının verim ve kalite özelliklerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2016 ve 2017 yıllarında Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada azot dozları 0 (kontrol), 10, 15, 20, 25, 30 kg N/da ve tek doz organik gübre (300 kg/da) olacak şekilde uygulanmıştır. İncelenen özellikler; bitki boyu, ana sap sayısı, ocak başına yumru verimi, ortalama yumru ağırlığı, ocak başına yumru sayısı, dekara yumru verimi, kuru madde oranı, nişasta oranı ve pazarlanabilir yumru oranıdır. İncelenen özelliklerden ana sap sayısı ve ocak başına yumru sayısı hariç, diğer tüm özellikler organik gübre ve azot dozlarından önemli şekilde etkilenmiştir. Dekara yumru verimi en düşük kontrolde (0 kg N/da) 2772,1 kg/da iken, en yüksek 3961,8 kg/da ile 20 kg N/da uygulamasından elde edilmiştir. Organik gübre (300 kg/da) uygulamasında ise 3083,7 kg/da yumru verimi alınmıştır. Uygulanan N dozları yumru iriliğini belli bir doza kadar artırmış, ortalama yumru ağırlığı 25 kg N/da uygulamasında 95,2 g ile en yüksek olmuştur. Artan azot dozları denemenin ilk yılında 20 kg N/da, ikinci yılında ise 30 kg N/da dozunda en yüksek verim seviyesine ulaşmıştır. Her ne kadar organik gübre uygulamasından (3083,7 kg/da) kontrol uygulamasına (2772,1 kg/da) göre daha iyi sonuç alınmış ise de dekara yumru verimini artırmak için azotlu gübre uygulaması yapılmasının gerektiği ve iki yılın ortalamasına göre 20 kg/da azot uygulamasının (3961,8 kg/da) yapılması önerilmiştir.
Referanslar
Al HR. 2013. Başçiftlik Beyazı Yerel Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşidinden Seçilen Ümitvar Klonların Performanslarının Belirlenmesi Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri ABD, 74s.
Akal M. 2016. Organik ve İnorganik Gübrelemenin Gümüşhane-Şiran Şartlarında Patatesin Verim ve Verimle İlgili Özelliklerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri ABD, 90s.
Akpınar M, Şahin CB, İşler N. 2019. The Effects of Different Nitrogen Doses on Yield and Agricultural Properties in Early Potato Farming Under the Çukurova Conditions. MKU. Tar. Bil.Derg. 24 (1):37-42.
Anonim. 2018. TAGEM, Gübre Sektör Politika Belgesi 2018-2022. Erişim adresi: ttps://www.tarimorman.gov.tr/ TAGEM/Belgeler/yayin/Gübre Sektör Politika Belgesi 2018-2022.pdf.
Arıoğlu H. 1987. Nişasta ve Şeker Bitkileri, Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Ders Kitabı No:22, Cilt:1, s.1-80, Adana.
Arıoğlu H. 1997. Nişasta ve Şeker Bitkileri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No: 188 Ders Kitapları No:57, s: 3-230, Adana.
Arslanoğlu F, Akay H, Sütveren H. 2006. “Türkiye’de Cipslik Patatesin Üretim ve Pazarlama Durumu İle Patates Cips Üretiminin Fabrikasyon Aşamaları”, IV. Ulusal Patates Kongresi, 06-08 Eylül, Niğde, Bildiri Kitabı, 321-324.
Aydın R. 2001. Van-Erciş Ekolojik Koşullarında Farklı Azot Dozları ve Sıra Üzeri Mesafelerinin Concorde Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşidinde Verim ve Kalite Unsurları Üzerine Etkisi. Yüksek lisans tezi, Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, 41 s.
Barış F. 2017. Bazı Yeni Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşit ve Çeşit Adaylarının Tokat-Artova Şartlarındaki Performanslarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri ABD, 64 s.
Bayram RY. 2009. Farklı Lokasyonlarda Üretilen Bazı Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşitlerine Ait Tohumlukların Tokat-Artova Şartlarındaki Performansları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Ensititüsü. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 74s.
Beycioğlu T, Kıllı F, Keten M. 2021.Influence of Nitrogen Levels on Productivity of Potato (Solanum tuberosum L.) Cultivars.International Journal of Scientific Engineering and Science. Volume 5, Issue 2, pp. 25-28.
Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F. 1987. Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik Metotları II ). Ankara Üni. Ziraat Fak. Yayınları. Ders Kitabı: 295. Ankara.
Etemad B, Sarajuoghi M. 2012. Study of the effect of different levels and application timing of nitrogen fertilizer on yield and number of potato tuber of Agria in Ghorveh, Iran. Annals of Biological Research, 3(3), 1385-1387.
Güllüoğlu L, Arıoğlu H, Bakal H, 2015. The Effects of Dıfferent Nıtrogen Doses on Tuber Yıeld and Some Agronomıcal Traıts of Early Potatoes. Turk J.Field Crops 2015, 20(1), 120-124.
John W, Bruulsema T, Hunter M, Czymmek K, Lawrence J, Ketterings Q. 2009. Nitrogen Fertilizers for Field Crops: Nutrient Management Spear Program Agronomy Fact Sheet Series. http://nmsp.css.cornell.eduFact Sheet 44.p.2.
Kaplan M. 2018. Siirt İli Koşullarında Zamanlarının Bazı Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Etkisi. Siirt Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri ABD, 66 s.
Knowles R, Knowles L, Kumar, GNN. 2003. Stem Number and Tuber Set Relationships for Russet Burbank. Ranger and Umatilla Russet Potatoes In The Columbia Basin. Potato Progress 3 (13). Www.Potatoes.Com/Research/ Potatoprogress.
Love SL, Stark JC. 2004. Nitrogen Fertilizer Management for New Potato Varienties. Presented at the Idaho Potato Conference on January 22.
Muleta HD, Aga MC. 2019. Role of Nitrogen on Potato Production. A Review. Journal of Plant Sciences. 7 (2):36-42.
Okur H. 2008. Pir Öldürmenin Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşitlerinde Verim Kalite ve Depolama Özelliklerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri ABD, 70s.
Oliveira RC, Luz JMQ, Lana RMQ, Sılva JRR, Castoldi R. 2020. Yield of Potato Cultivars as a Functıon of Nitrogen Rates. Rev. Caatinga, Mossoró, v. 33, n. 4, p. 954 – 963.
Öztürk E, Kara K, Polat T. 2007. Azotlu Gübre Formları ve Uygulama Zamanlarının Patatesin Verimi ile Yumru Büyüklüğü Üzerine Etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 4 (2):127-135.
Roberts TL. 2007. Right product, right rate, right time, and right place the foundation offbest management practices for fertilizer. pp. 29-32. In Fertilizer Best Management Practices. IFA International Workshop on Fertilizer Best Management Practices (FBMPs). 7-9 March, 2007. Brussels, Belgium.
Tuğay ME, Yılmaz G. 1999. Patateste Çeşit X Çevre Etkileşimleri II. Çevresel Faktörler Yönünden İrdeleme. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23,107-118.
Türkdönmez N. 2002. Değişik Dikim Zamanlarında Uygulanan Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Patates (Solanum tuberosum)’in Verim, Verim Unsurları ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Yükseklisans Tezi. Atatürk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri ABD, 46 s.
Wurr DCE, Fellows JR, Akehurst JM, Hambidge AJ, Lynn, JR, 2001. The Effect of Cultural and Enviromental Factors on Potato Seed Tuber Morphology and Subsequent Sprout and Stem Development. Journal Of Agricultural Science, Cambridge, 136: 55-63.
Tugay ME, Coşkun AŞ, Yılmaz G. 1999. Azotlu Gübre Miktarı ve Verme Zamanlarının Patateste Verim ve Bazı Özellikler Üzerine Etkileri. 2. Ulusal Patates Kongresi, 28-30 Haziran, Samsun. 655-658.
Türkdönmez N. 2002. Değişik Dikim Zamanlarında Uygulanan Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Patates (Solanum tuberosum)’in Verim, Verim Unsurları ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Yükseklisans Tezi, 46 s.
Veer K, Narendra S, Malik YS, Bahatia AK, Nehra BK, Kumar V, Singh N. 2002. Effect of Nitrogen and Crop Duration on Bulking Behaviour of Potato cv. Kufri Sutlej. Haryana j. Hort. Sci. 31 (3-4): 259-261.
Yıldız N. 1994. Araştırma Deneme Metodları. II. Baskı. Atatürk Üniversitesi Zir. Fak. Yay., No: 697, Erzurum.
Yıldız H. 2018. Türkiye’de Yaygın Olarak Yetiştiriciliği Yapılan Bazı Patates Çeşitlerinde (Solanum tuberosum L.) Farklı Azot Dozlarının Verim ve Kaliteye Etkisi. Erciyes Üniversitesi. Fen Bilimleri Ensititüsü. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.Yüksek Lisans Tezi. 53 s.
Yılmaz G, Karan YB. 2007. Harika bir Yerel Patates Çeşidi: Başçiftlik Beyazı. VII. Tarla Bitkileri Kongresi. Bildiri Kitabı Sayfa No: 728.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
