Melez Mısır Islahında In-Vivo Katlanmış Haploid Tekniği ile Homozigot Hatların Geliştirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i8.1386-1393.6237Anahtar Kelimeler:
double haploid- homozygous lines- inducer line- maizeÖzet
Bu proje in-vivo maternal haploid bitki üretme tekniğiyle kısa sürede homozigot hatlar elde etmek amacıyla Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü araştırma alanında yürütülmüştür. Haploid bitki elde etmede RWS, RWK-76 induzer hatları ve hatların melezi olan RWS X RWK-76 melez induzer genotipi baba (toz verici) olarak kullanılmıştır. Ana (toz alıcı) olarak ise, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü mısır ıslah çalışmaları kapsamında elde edilen 66 F1 melezinin kendilenmesiyle oluşturulan F2 açılan materyali ile 9 adet ticari çeşidin açıkta tozlanan F2’ döllerinden seçilen birer adet materyal olmak üzere toplam 75 adet F2 açılan materyal kullanılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucu 29 adet katlanmış haploid hat (KH) geliştirilmiştir. Geliştirilen KH hatların tepe püskülü çiçeklenme süresi 57-78 (gün), bitki boyu 151-248 (cm), ilk koçan yüksekliği 43-112 (cm), koçan uzunluğu 11,20-24,50 (cm), koçan kalınlığı 24-45 (mm), koçanda tane sayısı 224-537 (adet/koçan), bin tane ağırlığı 180-320 (gr) arasında değişmiştir. Geliştirilen hatların (KH) UPOV (Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Birliği) özellik belgesindeki 34 karaktere göre tanımlanması yapılmış ve katlanmış hatlar arasında incelenen özellikler açısından önemli farklılıklar olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak İn vivo KH hat geliştirme yönteminin mısır ıslahında homozigot hatlar geliştirmek açısından oldukça etkili bir yöntem olduğu sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Cengiz R, Korkut KZ. 2020. Development of doubled haploid maize lines by using in vivo haploid technique. Biotech Studies, 29(1):1-7
Chase SS. 1969. Monoploids and monoploid-derivatives of maize (Zea mays L.). The botanical review, 35(2):117-168
Coe Jr E. 1959. A line of maize with high haploid frequency. The American Naturalist, 93(873):381-382
Deimling S, Röber F, Geiger H. 1997. Methodik und Genetik der in-vivo-Haploideninduktion bei Mais. Vortr Pflanzenzüchtg, 38:203-224
Gayen P, Madan JK, Kumar R, Sarkar K. 1994. Chromosome doubling in haploids through colchicine. Maize Genetics Cooperation Newsletter, 68:65-65
Geıger H. 2013. In Vivo Haploid Techniques. Melez Mısırla 100 Yıl Çalıştayı Özet Bitki Islahçıları Alt Birliği, Ankara, Yayın No:1, 232 pp.
Geiger H, Gordillo G. 2009. Doubled haploids in hybrid maize breeding. Maydica, 54(4):485
Häntzschel K, Weber G. 2010. Blockage of mitosis in maize root tips using colchicine-alternatives. Protoplasma, 241(1):99-104
Hatipoğlu R. 1991. Untersuchungen über die zytologischen Eigenschaften und In-vitro-Kulturmöglichkeiten von zwei wild vorkommenden Grasarten, Hyparrhenia hirta (L.) Stapf und Dactylis glomerata L., aus dem Cukurova-Gebiet, Südtürkei.
Kermicle J. 1969. Androgenesis conditioned by a mutation in maize. Science, 166(3911):1422-1424
Lashermes P, Beckert M. 1988. Genetic control of maternal haploidy in maize (Zea mays L.) and selection of haploid inducing lines. Theoretical and applied genetics, 76(3):405-410
Moll R, Kamprath E, Jackson W. 1982. Analysis and interpretation of factors which contribute to efficiency of nitrogen utilization 1. Agronomy journal, 74(3):562-564
Prasanna B, Chaikam V, Mahuku G. 2012. Doubled haploid technology in maize breeding: theory and practice. Cimmyt
Prigge V, Melchinger A. 2012. Production of haploids and doubled haploids in maize. In: Loyola- Vargas VM, Ochoa-Alejo N (eds.) Plant Cell Culture Protocols. Third edition. .
Röber F, Gordillo G, Geiger H. 2005. In vivo haploid induction in maize. Performance of new inducers and significance of doubled haploid lines in hybrid breeding [Zea mays L.]. Maydica (Italy)
Russell W, Eberhart S. 1975. Hybrid Performance of Selected Maize Lines from Reciprocal Recurrent and Testcross Selection Programs. 1. Crop Science, 15(1):1-4
Tiwari A, Mishra S. 2012. Effect of colchicine on mitotic polyploidization and morphological characteristics of Phlox drummondi. African Journal of Biotechnology, 11(39):9336-9342
TUIK. 2022. Türkiye İstatistik Kurumu, Http://www.tuik.gov.tr.
Zararsız D, Öztürk L, Yanıkoğlu S, Turgut İ, Kızık S, Bılgın B. 2019. Production of Double Haploid Plants Using In Vivo Haploid Techniques in Corn. Journal of Agricultural Sciences, 25: 62-69.
Zhang Z, Qiu F, Liu Y, Ma K, Li Z, Xu S. 2008. Chromosome elimination and in vivo haploid production induced by Stock 6-derived inducer line in maize (Zea mays L.). Plant cell reports, 27(12):1851-1860
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
