Doğu Akdeniz Bölgesinden Toplanan Bazı Adaçayı Türlerinin Genetik Farklılıklarının Belirlenmesi

Özet

Adaçayı (Salvia spp.), Lamiaceae ailesinin en önemli ve en büyük cinsi olup, tıbbi bitkiler içerisindeki önemi giderek artmaktadır. Adaçayı bitkisi yaygın olarak ilaç, gıda ve baharat endüstrisinde ve insanlar tarafından çayı yapılarak kullanılmaktadır. Doğadan kontrolsüz olarak toplanarak pazara sunulması, bu çay türlerinin geleceğini tehdit etmektedir. Bu nedenle, türlerin koruma altına alınması ve genetik karakterizasyonlarının yapılmasının yanında ıslah programlarının başlatılması gerekmektedir. Bu amaçla, çalışmamızda Doğu Akdeniz Bölgesinden 11 farklı adaçayı türü toplanmış ve SRAP (Sekansa bağlı çoğaltılmış polimorfizm) markörleri kullanılarak, türler arasındaki genetik farklılıklar belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, tespit edilen markörlerin ortalama polimorfizm oranı, allel sayısı, polimorfizm bilgi içeriği (PIC) değerleri sırası ile %90,91, 4,2 ve 0,91 olarak bulunmuştur. PIC değeri 0,04 ile 0,99 aralığında değişmiştir. Türler arasındaki ortalama genetik farklılık %43,15 olarak belirlenirken, en fazla genetik farklılık %61,46 ile Salvia aucheri spp. aucheri ve Salvia aramiensis türleri arasında, en az genetik farklılık ise %22,62 ile Salvia tomentosa ve Salvia hypergeia türleri arasında belirlenmiştir. Ayrıca kullanılan SRAP markörlerinin adaçayı türlerinin genetik karakterizasyonunda güvenilir bit teknik olduğu görülmüştür. Türler arası uyuşmazlıklara dikkat edilerek oluşturulacak ıslah programlarında yüksek genetik farklılık gösteren türlerin ebeveyn olarak seçilmesi ıslah başarısını arttıracaktır.