Sırakaraağaçlar Deresinde (Sinop-Karadeniz Bölgesi) Anyonik Deterjan Kirliliğinin Araştırılması

Özet

Çalışma Mayıs 2014 – Nisan 2015 tarihleri arasında Sinop il sınırları içerisinde bulunan Sırakaraağaçlar deresinin anyonik deterjan kirliliği ve bazı fiziko-kimyasal özelliklerinin ï›pH, sıcaklık, iletkenlik, tuzluluk, çözünmüş oksijen (ÇO), toplam sertlik (TS), kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), fosfat fosforu (PO4-3-P), toplam azot (TN)] belirlenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Bir yıllık ölçüm sonuçlarına göre anyonik deterjan konsantrasyonun minimum ve maksimum değerlerinin 0,02- 0,98 mg/l arasında değiştiği saptanmıştır. Sonuçlar, Türkiye'nin Su Kalitesi Yönetim Yönetmeliği kriterlerine (2008 ve 2016) göre sınıflandırılmıştır. Sırakaraağaç dere suyunun pH, sıcaklık ve fosfor konsantrasyonlarına göre yüksek kalitede ve hafif kirli su (sınıf I ve II) olarak belirlenmiştir. Toplam azot ve KOİ parametreleri açısından yüksek kalitede (sınıf I) su olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, dere suyu, anyonik deterjan konsantrasyonu ve DO değerlerine göre kirlenmiş suya (sınıf II ve III) eşdeğerdir. Anyonik deterjan konsantrasyonunun yüksek ve oksijen içeriğinin düşük olması suda yaşayan hassas organizmalar için tehlike oluşturabilir. Bu nedenle derenin suyu, özellikle anyonik deterjan ve DO açısından baskı altındadır. Çalışmanın sonuçları dereyi tehdit eden kirlilik kaynaklarının öncelikle insan ve tarımsal faaliyetleri içeren çevresel faktörler olabileceğini göstermektedir.