Kakule, Ayçiçeği ve Çemen Otu Tohumları Ekstraktlarının Sazan Balığı (Cyprinus carpio L.) Sperm Motilitesine ve Oksidatif Strese In Vitro Etkileri

Özet

Bu çalışmanın amacı, üç farklı bitki familyasına ait olan kakule (Trigonella foenum-graecum, Fabaceae), Ayçiçeği (Helianthus annuus, Asteraceae) ve çemen otu (Elettaria cardamomum, Zingiberaceae) tohumu ekstraktlarının in vitro koşullar altında, sazan balığı (Cyprinus carpio L.) sperm hücrelerinin motilite parametrelerine ve oksidatif stres durumlarına etkilerini belirlemektir. Bu amaçla, %0,1, %0,5, %1 ve %2 oranlarındaki tohum ekstratları ile muamele edilen sperm örnekleri 4°C‘de muhafaza edilerek, 2. ve 48. saatte ölçümleri yapılmıştır. Sperm motilite parametrelerinden kavisli hareket hızı (VCL), ortalama hızı (VAP), ileri doğru doğrusal hareket hızı (VSL), doğruluk (STR), doğrusallık (LIN), sperm başı titreşim hareketi (WOB) tayinleri bilgisayar yardımlı sperm analizi (CASA) sistemi ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Ayçiçeği ve çemen otu tohum ekstraktları, test edilen oranların tamamında motilite parametrelerini azaltıcı yönde tesir etmiştir. Buna karşın, 48. saatte %0,5 kakule tohumu ekstraktı kontrol grubu dâhil tüm gruplara kıyasla motilite parametrelerini yükseltmiştir. Ayrıca bu grupta, oksidatif stres göstergesi olarak ölçülen TBARS değerleri azalmıştır. %2 tohum ekstraktlarının tümü negatif olarak sperm örneklerini etkilemiştir. Özellikle, %2 Ayçiçeği tohum ekstratı grubu yüksek oksidatif strese neden olmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, 4°C‘de sazan balığı sperm muhafazasında, ayçiçeği ve çemen otuna göre kakule tohum ekstraktının kullanımının daha uygun olduğunu göstermiştir.