Yeni ve Eski Buğday Çeşitlerinin Yüksek Yetişme Sıcaklığında Gelişimlerinin Karşılaştırılması

Özet

Buğdayda yaklaşık 10 bin yıldır doğal veya suni olarak yeni çeşitler ortaya çıkmaktadır. İnsanoğlu tarafından geliştirilen çeşitler de en önemli kriterler olarak verim, gübre ve makine kullanımı, değişen lezzet tercihleri ile iklim değişikliklerine uyum sayılabilir. Yapılan bu çalışmada; yeni geliştirilen çeşitlerden olan, vernalizasyon ve fotoperiyot hassasiyeti düşük USU-Apogee çeşidi ile daha önce geliştirilen çeşitlerden olan Einkorn ve Emmer ile yine ülkemizde geliştirilen alternatif gelişme tabiatlı Tosunbey çeşidi agronomik özellikler bakımından karşılaştırılmıştır. Araştırma oda sıcaklığında ve yazlık ekim olarak tarla koşullarında yürütülmüştür. Oda sıcaklığında yetiştirmede Apogee çeşidi 87 günde, Emmer çeşidi 140 günde, Tosunbey çeşidi 116 günde hasat olgunluğuna gelmiştir. Einkorn çeşidinin gelişimi vernalizasyon ihtiyacını karşılayamadığından dolayı sapa kalkma döneminde durmuştur. Tarla denemelerinde ise tüm çeşitler vernalizasyon ihtiyacını karşılayarak gelişimlerini tamamlamışlardır. Apogee çeşidi 93 günde, Einkorn çeşidi 118 günde, Emmer çeşidi 108 günde, Tosunbey çeşidi 115 günde hasat olgunluğuna gelmiştir. Apogee çeşidi arazi koşullarında daha geç olgunlaşırken, diğer çeşitler daha erken olgunlaşmışlardır. Oda sıcaklığında yetiştirmede bin tane ağırlıkları Apogee çeşidinde 24,2 g, Emmer çeşidinde 17,4 g, Tosunbey çeşidinde 26,5 g bulunurken, tarla denemelerinde Apogee çeşidinde 11,3 g, Einkorn çeşidinde 20,3 g, Emmer çeşidinde 24,7 g, Tosunbey çeşidinde 26,0 g olarak belirlenmiştir. Tarla denemelerinde Apogee çeşidinde bin tane ağırlığı belirgin olarak azalmıştır.