Bazı Çiğ Olarak Tüketilen Mor Sebzelerin Etanol Ekstraktlarının Gıda Kaynaklı Küfler Üzerindeki Antifungal Etkileri

Özet

Sebzeler; vitamin, besinsel lif, fenolik bileşen ve mineral madde bakımından insan beslenmesinde önemli bir role sahiptir. Mor-kırmızı renkli sebzelerin birçok türü olup bunlardan en bilinen türlerinden bazıları kırmızı pancar (Beta vulgaris), kara havuç (Daucus carota ssp. sativus var. atrorubens Alef), kara turp (Raphanus sativus L. var. niger), Mor lahana (Brassica oleracea L. var. capitata f. rubra) gibi sebzelerdir. Mor veya kırmızı renkli sebzeler diğer sebzelere kıyasla daha yüksek antioksidan potansiyeline sahip olup, antioksidan etkilerinin yanı sıra antimikrobiyal, antifungal, antiinflamatuar, karaciğer koruyucu gibi birçok faydalı özellikleri bulunur. Kara havuç, kırmızı pancar, kara turp ve mor lahana sebzelerinin her biri sırasıyla p-kumarik asit, betaksantin, elajik asit ve indol-3-karbinol içerir. Çalışmamızda; kırmızı pancar, kara havuç, kara turp iç ve kabuk kısımları ile mor lahanadan elde edilen etanol ekstraktlarının 7 farklı Penicillium, 6 farklı Aspergillus türleri ile Mucor racemosus, Botrytis cinerea, Geotrichum candidum, Cladosporium claudosporioides, Rhizopus nigricans türlerine karşı antifungal etkisi disk difüzyon yöntemi ile belirlenmiştir. Sonuç olarak, 7 farklı örneğin 18 farklı küf türü üzerinde değişik oranlarda antifungal etkisinin olduğu tespit edilmiştir. En yüksek antifungal etki 23,05±0,05 mm zon çapı ile A. fumigatus‘a karşı kara turp iç etanol ekstraktında gözlenmiştir. Bu değeri 21,44±0,12 mm zon çapı ile M. racemosus‘a karşı kırmızı pancar iç etanol ekstraktı takip etmiştir. Mor lahana ekstraktının P. citrinum, P. solitum ve B. cinerea türleri hariç diğer küf türleri üzerinde en az antifungal etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.