"Ereğli Siyahı" Havuç Çeşidinin Fitokimyasal Varyasyonu

Özet

Havuç son yıllarda her mevsimde üretilen ve taze, yemeklik, haşlanmış, garnitür, meyve suyu ve turşu şeklinde tüketilebilen bir sebzedir. Havuç renklerinde açık sarı renkten koyu mor-siyah renge kadar çok büyük değişkenlik vardır. Koyu mor-siyah rengi ve yüksek antosiyanin içeriğinden dolayı ‘Ereğli Siyahı‘ sanayide yaygın olarak kullanılan bir çeşittir. Ancak bu çeşidin köklerinin dış rengi birbirine benzemesine rağmen iç rengi, odun ve soymuk kısımları arasında, geniş bir varyasyon gözlenmektedir. Bu çalışma da ‘Ereğli Siyahı‘ çeşidinde gözlenen iç renk değişikliğine bağlı olarak fitokimyasal içeriklerin değişip değişmediği ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Yapılan çalışmada, Konya‘nın Ereğli ilçesinde aynı alanda eşit şartlarda yetiştirilen ‘Ereğli siyahı‘ çeşidinden tesadüfi olarak örneklenerek, 700 pazarlanabilir kök alınarak iç renklerine göre 11 farklı gruba ayrılıp her grup içerisindeki kök sayısı belirlenmiştir. Her grup kendi içerisinde homojenize edilmiş ve 4 tekerrür olarak fitokimyasal analizler için örnekler hazırlanmıştır. Yapılan analizler sonucu 7 numaralı grubun en yüksek fenolik içeriğine (1199,23 µg GAE/g fw) sahip olduğu 5 numaralı grubun ise 516,54 µg GAE/g fw değeri ile en düşük fenolik içeriğine sahip olduğu gözlenmiştir. Antioksidan kapasiteleri TEAC ve FRAP yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. En yüksek TEAC (8,54 µmol TE/g) ve FRAP (15,52 µmol TE/g) değerlerine 2 numaralı grupta rastlanırken 5 numaralı grup en düşük TEAC (2,09 µmol TE/g) ve FRAP (1,62 µmol TE/g) değerlerini vermiştir. Alınan kök sayılarına göre 700 kök içerisinde %35‘lik dilimle 2 numaralı grubun en fazla kök sayısına sahip olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar 'Ereğli siyahı' içinde, çeşitli fitokimyasal özellikler bakımından büyük değişkenliğin olduğunu göstermiştir.