Orta Karadeniz Bölgesi Yerel ve Ekonomik Bir Tür olan Mezgit Balığındaki (Merlanguis merlangus euxinus Nordmann, 1840) Ağır Metal Birikiminin Değerlendirilmesi

Özet

Çalışmada, Sinop (Karadeniz) kıyılarından avcılık yolu ile elde edilen mezgit balığı (Merlanguis merlangus euxinus Nordmann, 1840) örneklerinin kas dokusu, solungaç, gonad, karaciğer ve diğer içorganlarda (karaciğer) ağır metallerden kadmiyum (Cd), krom (Cr), nikel (Ni), kurşun (Pb) ve cıvanın (Hg) birikim konsantrasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada halk sağlığını ilgilendiren bölüm olan kas dokuda ortalama kadmiyum değerinin 1,07±0,02 µg.kg-1, kromun 1,48±0,07 µg.kg-1, nikelin 1,77±0,14 µg.kg-1, kurşunun 5,38±0,29 µg.kg-1, cıvanın ise sadece solungaçta belirlendiği onun haricindeki organlarda ise belirlenemediği, tüm metallerde uluslararası kuruluşlar tarafından bildirilen sınır değerlerinin altında olduğundan insan tüketimi için olumsuzluk oluşturmayacağı belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada, ağır metallerin doku ve organlarda birikim sıralamaları incelendiğinde, kadmiyumda karaciğer> içorgan> solungaç> kas> gonad; kromda içorgan> solungaç> kas> karaciğer> gonad; nikelde içorgan> solungaç> karaciğer> kas> gonad; kurşunda solungaç> içorgan> karaciğer> kas> gonad, cıvada ise sadece solungaçta olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca gonad organında yapılan analizler sonucunda elde edilen veriler ağır metallerin türün üremesine aynı zamanda popülasyon devamlılığındaki etkileri bakımından önemli bir tespit olmuştur. Analizi yapılan diğer dokularda belirlenen değerler, uluslararası kuruluşlar tarafından bildirilen sınır değerlerinin altında olduğundan, çalışma yeri ve zamanı, tür ve belirlenen ağır metaller açısından insan sağlığı üzerine şimdilik herhangi bir tehdit oluşturmadığını göstermiştir.