Konya İlinde Gül (Rosa spp.) Bitkisinde Enfeksiyon Oluşturan Erik Nekrotik Halkalı Leke Virüsü (PNRSV) ve Elma Mozaik Virüsü (ApMV)’nün Varlıklarının Belirlenmesi

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.24925/turjaf.v13i1.71-77.7335

Anahtar Kelimeler:

ApMV- DAS-ELISA- Gül- Konya- Mozaik- PNRSV

Özet

Bu araştırma, Konya ilinde yetiştirilen gül (Rosa spp.) bitkisinde enfeksiyon oluşturabilen Erik Nekrotik Halkalı Leke Virüsü (PNRSV) ve Elma Mozaik Virüsü (ApMV)’nün varlıklarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bunun için, daha çok peyzaj amaçlı gül yetiştiriciliği yapılan alanlarda arazi ve laboratuvar çalışmaları gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler ile hastalık oranları hesaplanmıştır. Çalışmanın hipotezi, Konya ilindeki güllerin PNRSV ve ApMV ile enfekte olabileceği ve bu virüslerin varlıklarının tespit edilebileceğidir. Bu hipotez doğrultusunda, araştırma sahası olarak Konya ilindeki çeşitli gül yetiştirme alanları seçilmiştir. 2023 yılında gerçekleştirilen arazi çalışmalarında, güdümlü örnekleme yapılmış ve farklı gül çeşitlerinden 94 adet yaprak, dal ve çiçek örnekleri toplanmıştır. Toplanan örnekler, laboratuvar ortamında serolojik testleme yöntemlerinden bir tanesi olan Double Antibody Sandwich (DAS) ELISA yöntemi ile PNRSV ve ApMV’nin enfeksiyonları için testlenmişlerdir. Testlemelerin sonucunda, Konya ilindeki gül bitkilerinde PNRSV’nin 12, ApMV’nin ise 11 örnekte tespit edildiği ortaya konulmuştur. Her iki virüsün ildeki toplam enfeksiyon oranları ise %24,47 olarak hesaplanmıştır. Ayrıca, 2 örnekte ise PNRSV+ApMV karışık enfeksiyonları saptanmıştır. Gerçekleştirilen bu çalışma ile PNRSV ve ApMV’nin Konya ilindeki güller üzerindeki enfeksiyonları serolojik yöntemlerle ilk kez tespit edilmiştir. Bu sonuçların, bölgedeki gül üreticileri ve bitki sağlığı uzmanları için önemli bir bilgi kaynağı görevi göreceği, virüslerin yayılımını kontrol altına almak ve enfeksiyonları minimize etmek için stratejilerin geliştirilmesine olanak sağlayacağı düşünülmektedir.

Referanslar

Akbaş, B., & Ilhan, D. (2005). Türkiye’de elmada elma mozaik virüsünün yaygın dağılımı. Bitki hastalığı, 89 (9), 1010-1010.

Akgül, S., Gazel, M., Tunç, B., & Çağlayan, K. (2021). Adıyaman ili badem ağaçlarını enfekte eden önemli Prunus virüslerinin DAS-ELISA ve RT-PCR analizleri ile saptanması ve karakterizasyonu. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(3), 576-585.

Akpınar, G. (2009). Türkiye’de Trakya bölgesinde güllerde görülen virüslerin biyolojik ve serolojik yöntemlerle saptanması üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans tezi, Namık Kemal Üniversitesi).

Amet, M. C. (2021). Tekirdağ ilinde üretimi yapılan sert çekirdekli meyve ağaçlarında Plum pox virus (PPV) ve Prunus necrotic ringspot virus (PNRSV)’lerinin saptanması üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi).

Anonim, (2022). Tarım Ürünleri Piyasaları-Gül, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE). https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF%20Tar%C4%B1m%20%C3%9Cr%C3%BCnleri%20Piyasalar%C4%B1/2022-ocak%20Tar%C4%B1m%20%C3%9Cr%C3%BCnleri%20Rapor%C4%B1/G%C3%BCl,%20Ocak-2022%20Tar%C4%B1m%20%C3%9Cr%C3%BCnleri%20Piyasa%20Raporu--+.pdf

Anonim, (2024). Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr

Arli Sökmen, M., Kutluk Yimaz N.D., Mennan H., & Sevik M.A. (2005). Natural Weed Hosts of Apple mosiac virus in Hazelnut Orchards in Turkey. Journal of. Plant Pathology, 87 (3), 239-242.

Bjarnason, E. N., Hanger, B. C., Moran, J. R., & Cooper, J. A. (1985). Production of prunus necrotic ringspot virus-Free Roses by Heat Treatment and Tissue Culture. New Zealand Journal of Agricultural Research, 28: 151- 156

Canik, D., Ertunç, F., Gospodaryk, A., Budzanivska, İ., & Polischuk, V. P. (2011). Elma Mozaik Ilarvirusu Türkiye ve Ukrayna İzolatlarının Moleküler Karakterizasyonu. Journal of Agricultural Sciences, 17(2). https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001161

Clark, M.F., & Adams, A.N. (1977). Characteristic of Microplate Method of Enzyme Linked Immunosorbent Assay for the Detection of Plant Viruses, Journal of Gen. Virol., 34: 475-483.

Çağlayan K, Ulubaş Serçe Ç, Gazel M, & Jelkmann W. (2006). Detection of four Apple Viruses by ELISA and RT-PCR Assays in Turkey. Turkish. J. of Ag. For. 30:241-246.

Çelik, A., & Ertunç, F. (2019). First report of Prunus necrotic ringspot virus infecting apple in Turkey. Journal of Plant Pathology, 101(4), 1227-1227.

Erdiller, G., Elibüyük, İ. Ö., & Akbaş, B. (1995). Güllerde Görülen Virüs Hastalıkları. Türkiye Fitopatoloji Kongresi Bildirileri, 26-29 Eylül Adana s. 286-289.

Fulton R.W. (1981)- Ilarviruses. - In Handbook of plant virus infections and comparative diagnosis. (E. Kurstak. ed.)

Fulton, R.W. (1970). Prunus Necrotic Ringspot Virus. CMI/ABB Description of Plant Viruses. No. 5.

Güran, S. (2007). Şanlıurfa ilinde güllerde (Rosa spp.) erik nekrotik halkalı leke virüsü (PNRSV)’nün ELISA ve RT-PCR yöntemleriyle saptanması (Yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı).

Kısa, N., & Korkmaz, S. (2021). Çanakkale İlinde Rose Yellow Vein Virus Etmeninin Tespiti ve Genetik Çeşitliliği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 36(3), 446-453.

Korkmaz, M., Özçelik, H., Kandemir, A., & İlhan, V. (2013). Erzincan ve çevresinde yayılış gösteren doğal Gül (Rosa L.) taksonları. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1), 49-59.

Manners, M.M. (1997). Effects of rose mosaic disease on performance of hybrid tea roses in Florida. Proc. Fla. State Hort. Soci. 110: 118-121.

Milleza, E. J. M., Ward, L. I., Delmiglio, C., Tang, J. Z., Veerakone, S., & Perez-Egusquiza, Z. (2013). A survey of viruses infecting Rosa spp. in New Zealand. Australasian Plant Pathology, 42, 313-320.

Moury, B., Cardın, L., Onesto, J.-P., Candresse, T., & Poupet, A. (2001). Survey of prunus necrotic ring spot virus in Rose and its variability in rose and Prunus spp. Phytopathology, 91:84-91.

Nemeth, M. (1986). Virus, Mycroplasma and Ricettsia Diseases of Fruit Trees. Martinus Nijhoff Publishers. The Netherlands and Academi Kiado, Hungary. Dr. W. Junk Publishes p.841.

Nyland, G., Gilmer, R. M. & Moore, J. D. (1976). Prunus Ringspot Group. Pages: 104-132. In: Virus Diseases and Noninfectious Disorders of Stone Fruits in North America. U.S. Dep. Agric. Handbook: 437.

Öztekin, V., & Buzkan, N. (2012). Prevalance of Stone Fruit Viruses in Almond Orchard of Kahramanmaras Sütçü Imam University. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 15(1), 30-33.

Paz, M. L., Sivaprasad, Y., Garrido, P., Ayala, L., Méndez, K., Garrido, A., & Flores, F. (2020). First report of apple mosaic virus infecting Rosa spp. in Pichincha province, Ecuador. Journal of Plant Pathology, 102, 1359-1359.

Shiel P.J. & Berger, P.H. (2000). The Complete Nucleotide Sequence of Apple Mosaic Virus (ApMV) RNA 1 and RNA 2: ApMV is More Closely Related to Alfalfa Mosaic Virus Than to Other Ilarviruses. Journal General Virology, 81: 273-278.

Sipahioglu, H.M., B.K. Cağlar & Baloğlu, S. (2001). Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Güllerde Zararlı PNRSV ve ApMV Virüs Hastalıklarının Serolojik Olarak Yaygınlıklarının Saptanması. Türkiye IX Fitopatoloji Kongresi Bildiriler Kitabı, 3-8 Eylül 2001, Tekirdağ, Trakya Üniversitesi Yayınları No:45: 572-577

Szyndel, M. S., Paduch-Cıchal, E., & Sala-Rejczak, K. (2006). Viruses causing diseases on roses. Ochrona Roslin, 51(2): 34-37.

Şimşek, G., Akçağlar, S., & Shenavai, S. (2010). Trizol RNA Ekstraksiyon Metodu: İnek plasentomu için oldukça etkili metod değerlendirmesi. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 29(1), 1-6.

Tan, J. L., Trandem, N., Fránová, J., Hamborg, Z., Blystad, D. R., & Zemek, R. (2022). Known and potential invertebrate vectors of raspberry viruses. Viruses, 14(3), 571.

Thomas, B. J. (1980). The Detection by Serological Methods of Viruses Infecting The Rose. Ann. App. Biol., 94: 91-101.

Torusdağ, G.B. & Bakkalbaşı, E., 2019, Gül (Rosa spp.) Bitkisine Genel Bir Bakış, International Conference on Agriculture, Animal Scıence and Rural Development-III, Van, 771-783.

Uzunoğulları, N., & İlbağı, H. (2009). Güneydoğu Marmara Bölgesinde Yumuşak Çekirdekli Meyvelerde Apple mosaic ilarvirus (ApMV)’un Saptanması. Bahçe, 38(1), 9-14.

Wani, LA., Jawa, P. & Khan, JA. (2022). Hindistan’dan Gül türlerinin Elma mozaik virüsü ve Prunus nekrotik halkalı leke virüsü enfeksiyonu açısından taranması ve bunların eş zamanlı tespiti için bir dupleks RT-PCR testinin tasarlanması. Int. J. Biotechnol. Microbiol., 4 (1), 77-86.

Yardımcı, N., & Çulal-Kılıç, H. (2009). Tomato spotted wilt virus in vegetable growing areas in the west mediterranean region of Turkey. African Journal of Biotechnology, 8(18), 4539-4541.

Yardımcı, N., & Kılıç, H. Ç. (2010). Isparta İlinde Yağlık Güllerde (Rosa damascena) Strawberry latent ringspot virus. Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2), 22-26.

Yardımcı, N., & Eryiğit, H. (2006). Isparta İli Elma Üretim Alanlarında Apple Mosaic Virus (Elma Mozayik Virüsü) (ApMV)’nün Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2), 185-187.

Yayınlanmış

2025-01-18

Nasıl Atıf Yapılır

Orhan, A. T., & Yeşil, S. (2025). Konya İlinde Gül (Rosa spp.) Bitkisinde Enfeksiyon Oluşturan Erik Nekrotik Halkalı Leke Virüsü (PNRSV) ve Elma Mozaik Virüsü (ApMV)’nün Varlıklarının Belirlenmesi. Türk Tarım - Gıda Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 13(1), 71–77. https://doi.org/10.24925/turjaf.v13i1.71-77.7335

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi