Trakya Bölgesi’nde İklim Değişikliğinin Buğday Verimine Etkisinin Tahmin Edilmesi
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i5.933-945.6021Anahtar Kelimeler:
İklim Değişikliği- Buğday- LINTUL Model- Verim Tahmini- Trakya BölgesiÖzet
Bu çalışmanın amacı, Trakya Bölgesi’nde iklim değişikliğinin buğday bitkisinin verimine etkisini modellemektir. Bu amaçla, çiftçi tarlasından alınan 2020-2021 dönemi buğday verim değeri, aynı yıla ait iklim verileri kullanılarak LINTUL model ile hesaplanan verim değeri ile karşılaştırılarak kalibre edilmiş ve daha sonra HadGEM2-ES ve MPI-ESM-MR küresel iklim modellerinin RCP4.5 ve RCP8.5 senaryolarından elde edilen iklim verileri ile 2031-2040, 2041-2050, 2051-2060, 2061-2070 ve 2071-2080 dönemleri için verim değerleri tahmin edilmiştir. Ekim ve hasat tarihleri değiştirilmeden iki şekilde verim tahmini yapılmıştır: Birincisinde, ortalama en düşük ve en yüksek sıcaklık, solar radyasyon ve yağış değişimi dikkate alınarak verim hesaplaması yapılmıştır. İkincisinde ise solar radyasyon değerleri 2004-2021 dönemi için sabit tutulurken, ortalama en düşük ve en yüksek sıcaklık ve yağış değişimleri hesaba katılmıştır. Birinci yaklaşımda, HadGEM2-ES modelinin RCP4.5 ve RCP8.5 senaryoları için tahmin edilen verim değişimleri sırasıyla %1,5-%7,5 ve -%7,5-%7,5 arasında hesaplanırken, MPI-ESM-MR modeli için yine aynı sırayla %9,0-%13,4 ve %3,0-%16,4 arasında simüle edilmiştir. İkinci yaklaşımda, HadGEM2-ES modelinin RCP4.5 ve RCP8.5 senaryoları için tahmin edilen verim değişimleri sırasıyla %4,5-%9,0 ve -%7,5-%7,5 arasında hesaplanırken, MPI-ESM-MR modeli için yine aynı sırayla %10,4-%13,4 ve %4,5-%19,5 arasında tahmin edilmiştir. Verim tahminlerinde sıcaklık ve yağışla birlikte solar radyasyonun etkisinin de mutlaka göz önünde bulundurulması gerektiği; Türkiye’nin diğer bölgelerinin aksine iklim değişimi ile verimin genelde artış yönünde olacağı tahmin edildiğinden gıda güvencesi için Trakya Bölgesi tarım arazilerinin değişimine izin verilmemesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Altürk B, Bakanoğulları F, Konukcu F, Albut, S. 2019. TR21 Trakya Bölgesi’nde iklim değişikliğinin ayçiçeği ve buğday verimine etkisinin modellenmesi. In: Konukcu F, Albut S, Altürk A (Ed). TR21 Trakya Bölgesinde iklim değişikliğinin etkileri ve uyum stratejileri. Namık Kemal Üniversitesi Yayınları No: 2.08-027-0030/A-I, 104-117. https://iklimdegisikligi.tekirdag.bel.tr/file/iklim_degisikligi_kitabi.pdf [Erişim tarihi 28 Şubat 2023].
Anonim. 2022a. Buğday Bülteni. https://www.tarimorman.gov.tr/ BUGEM/Belgeler/YATIRIMCI%20 REHBER%C4%B0/Bu %C4% 9Fday%20 May%C4%B1s%20B%C3%BClteni.pdf [Erişim tarihi 28 Şubat 2023].
Anonim. 2022b. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m= TEKIRDAG [Erişim tarihi 11 Mart 2022].
Çaldağ B. 2009. Trakya Bölgesi’nin Tarımsal Meteorolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 258 s, İstanbul.
Çaldağ B, Şaylan L. 2010. İklim değişikliğinin buğday verimine etkilerinin incelenmesi: Kırklareli örneği. İTÜ Dergisi, 9 (5): 107-112.
Çaylak O. 2015. İklim Değişikliğinin Buğday Bitkisinin Gelişimi Ve Verimine Olası Etkilerinin Bitki-İklim Simulasyon Modeli İle İncelenmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 68 s, İstanbul.
De Myttenaere A, Golden B, Le Grand B, Rossi F. 2016. Mean absolute percentage error for regression models. Neurocomputing, 192: 38-48. https://doi.org/10.1016/j.neucom.2015.12.114
Deveci H. 2015. Trakya Bölgesi’nde İklim Değişikliğinin Yüzey Su Kaynakları, Toprak Nemi Ve Bitki Verimine Etkisinin Modellenmesi. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 210 s, Tekirdağ.
Deveci H. 2022. Estimation of wheat yield under combinations of different climate parameters with the LINTUL model in the Thrace region. 8th International Black Sea Coastline Countries Scientific Research Conference. August 29-30, 2022. Sofia, Bulgaria.
Deveci H, Konukcu F. 2022. Determining sensitivity to change in climate parameters in wheat product estimation with LINTUL model. II-International Conference on Global Practice of Multidisciplinary Scientific Studies. 26-28 July. Batumi, Georgia.
Ezui KS, Leffelaar, PA, Franke AC, Mando A, Giller KE. 2018. Simulating drought impact and mitigation in cassava using the LINTUL model. Field Crops Research, 219: 256-272. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2018.01.033
Franke AC, Haverkort AJ, Steyn JM. 2013. Climate 1 change and potato production in contrasting South African agro-ecosystems 2. Assessing Risks and Opportunities of Adaptation Strategies. Potato Research, 56(1): 51–66. https://doi.org/10.1007/s11540-013-9229-x
Haverkort AJ, Verhagen A, Grashoff AC, Uithol P. WJ. 2004. Potato-zoning: a decision support system on expanding the potato industry through agro-ecological zoning using the LINTUL simulation approach. Decision Support Systems in Potato Production: Bringing Models to Practice. Wageningen Academic, Wageningen, 29-44.
Haverkort AJ, Franke AC, Engelbrecht FA, Steyn, JM. 2013. Climate change and potato production in contrasting South African agro-ecosystems 1. Effects on Land and Water Use Efficiencies. Potato Research, 56(1): 31–50. https://doi.org/10.1007/s11540-013-9230-4
Haverkort AJ, Franke AC, Steyn JM, Pronk AA, Caldiz DO, Kooman PL. 2015. A Robust potato model: LINTUL-potato-DSS. Potato Research, 58(4): 313-327. https://doi.org/10.1007/s11540-015-9303-7
Koç EM. 2011. İklim Değişikliğinin Tarıma Olası Etkilerinin WOFOST Bitki İklim Modeli İle Araştırılması. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 77 s, İstanbul.
Konukcu F, Deveci, H, Altürk B. 2020. Trakya Bölgesi’nde iklim değişikliğinin buğday verimine etkisinin AquaCrop ve WOFOST modeller ile tahmin edilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (1): 77-96. https://doi.org/10.33462/jotaf.593883
Kooman PL, Haverkort AJ. 1995. Modelling development and growth of the potato crop influenced by temperature and daylength: LINTUL-POTATO. In Potato Ecology and Modelling of Crops Under Conditions Limiting Growth (pp. 41-59). Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-011-0051-9_3
Machakaire AT, Steyn JM, Caldiz DO, Haverkort AJ. 2016. Forecasting yield and tuber size of processing potatoes in South Africa using the LINTUL-potato-DSS model. Potato research, 59 (3): 195-206. https://doi.org/10.1007/s11540-016-9321-0
MetOffice 2022. HadGEM2 family: Met Office climate prediction model. https://www.metoffice.gov.uk/research/approach/modelling-systems/unified-model/ climate -models/hadgem2 [Erişim tarihi 18 Şubat 2022].
Nash JE, Sutcliffe JV. 1970. River flow forecasting through conceptual models; part I-A discussion of principles; Journal of Hydrology; No. 10: 282–290. https://doi.org/10.1016/0022-1694(70)90255-6
Özdoğan M. 2011. Modeling the impacts of climate change on wheat yields in Northwestern Turkey. Agriculture, ecosystems & environment, 141(1-2): 1-12. https://doi.org/10.1016/j.agee.2011.02.001
Süzer S. 2022. Buğday yetiştiriciliği. http://hayrabolutb.org.tr/media/ziraat/BugdayTarimi.pdf. [Erişim tarihi 18 Şubat 2022].
SYGM. 2016. İklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi projesi. Proje Nihai Raporu. Ankara: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (Mülga Orman ve Su İşleri Bakanlığı) Su Yönetimi Genel Müdürlüğü (SYGM), 389 s, Ankara.
Van Haren RJF, Haverkort AJ. 1998. Agro-ecological description of LINTUL-POTATO: description and application of the LINTUL-POTATO crop growth model. In Information Technology as a Tool to Assess Land Use Options in Space and Time, Proceedings of an international Workshop Lima Peru (CIP, ICASA, PE, AB-DLO). Pp. 41-49.
Volta A, Villani G, Marletto V, Ceotto E. 2016. Growth of the perennial energy crop giant reed (Arundo donax L) Simulated with ARMIDA, a modified version of the LINTUL model. Revista Italiana di Agrometeorologia, 34: 5-12.
Willmott C, Matsuura K. 2005. Advantages of the Mean Absolute Error (MAE) over the Root Mean Square Error (RMSE) in assessing average model performance, Clim. Res., 30: 79–82. https://doi.org/10.3354/cr030079
Wiertsema W. 2015. Obtaining Winter Wheat Parameters for LINTUL From A Field Experiment Comparing Old And Young Winter Wheat Varieties And Evaluating The Progress By Breeding. MSc thesis, Plant Production Systems, 96 p, Wageningen University.
Yagiz AK, Cakici M, Aydogan N, Omezli S, Yerlikaya BA, Ayten S, ... Haverkort AJ. 2020. Exploration of climate change effects on shifting potato seasons, yields and water use employing NASA and national long-term weather data. Potato Research, 63(4): 565-577. https://doi.org/10.1007/s11540-020-09457-x
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
