Nüfus Değişimlerinin Köyün Bazı Özellikleri ile İlişkisi ve KırsaldaNüfus Sürdürülebilirliği: Tokat İli Örneği
DOI:
https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i11.2161-2171.6390Anahtar Kelimeler:
Kırsal nüfus- sürdürülebilirlik- köy muhtarı- ki- kare- TokatÖzet
Bu araştırma Tokat ili kırsalında nüfus hareketlerini değerlendirmek, köylere ait bazı özellikleri belirlemek ve nüfus hareketleri ile bu özellikler arasında ilişkiyi ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan nüfus verileri TÜİK veri sisteminden derlenmiş, köylere ait özellikler ise 600 köy muhtarı ile görüşülerek belirlenmiştir. 16 yıllık süreci kapsayan veri setinin değerlendirilmesi ile varılan sonuçlara göre, Tokat il ve ilçelerine bağlı köylerden %78,8’i azalış göstermiştir. Artan veya sabit kalan köylerin oranı ise %21,2’dir. Araştırma alanında çiftçilik faaliyetlerini devam ettirerek geçimini sağlayan bir nüfusun varlığından söz edilebilir. Tarım dışı meslek çeşitliliğinin yörede kısıtlı düzeyde olduğu, köylerin genellikle orta gelir grubu hanelerden oluştuğu söylenebilir. Kuru tarım alanlarının fazla olmasına bağlı olarak üretimin en yoğun olduğu ürün grubu tarla bitkileridir. Hayvancılık faaliyetleri düşük oranlı bir nüfus tarafından sürdürülmektedir. Köylerin il merkezine mesafesi ortalama 66,2 km’dir. Ki-kare analiz sonuçlarına göre nüfus değişimi ile il merkezine mesafe, çiftçilik ve tarım dışı meslek oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Şiddetli azalan köyler il merkezine en uzak köylerdir. Ayrıca, çiftçiliğin ve diğer meslek çeşitliliğinin fazla olduğu köylerde de şiddetli göç yaşandığı tespit edilmiştir. Kırsalda var olan genç ve orta yaş grubun kırsalda yaşamaya devam etmesi ve kente göç etmiş aynı grubun köyde yaşamayı tercih etmesi için genel desteklerden farklı destekleme çalışmaları yapılabilir. Özellikle hayvancılık faaliyetlerinin canlandırılması gençlerin köyde kalması veya gidenlerin köye dönmesi için bir alternatif olabilir.
Referanslar
Acungil Y. 2012. Kentleşme Sürecinde Tokat’ta Kentlilik Bilinci. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat, Türkiye.
Ahsan M. Duman D. 2022. Kırsal Yerleşimlerde Gençlerin Göç Etme Eğilimleri ve Etkileri: Bitlis İli Adilcevaz İlçesi Örneği. Journal of Academic Value Studies, 8(3), 231-243. http://dx.doi.org/10.29228/javs.63782
Akgül H. 2018. Aksu İlçesinde (Isparta) Kırsal Nüfusun Yaşlanması ve Yaşlı Nüfusun Sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi Isparta, Türkiye.
Akkaya M. 2020. Kırdan Kente Göçün Azaltılmasında Genç Çiftçi Desteğinin Rolü ve Etkisi: Ankara İli Polatlı İlçesi Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
Aktaş E. ve ark. 2013. Farklı Ülkelerdeki Tarımsal Destekleme Politikalarının Tarımsal Üretim Üzerine Etkisinin Karşılaştırmalı Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol: 15 - Sayı/No: 4 (55-74).
Alkan A. 2019. Antalya İlinde Genç Çiftçi Projesinin Uygulaması ve Sürdürülebilirliği Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
Aşkın Ö. ve ark. 2013.Kırsal Göçün Ekonometrik Analizi: Yeşilyurt İlçesi Örneği. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, 2013.
Ateşok E. 2023. Ahılı Köyü Geleneksel Tuzlu Testi Yapımının Günümüzdeki Durumu ve Su Analizleri. International Social Sciences Studies Journal, Vol:9, Issue:109; pp:5906-5911.
Barış S. 2019. 21. Yüzyılda Tokat’ın Ekonomik Görünümü: TR83 ve Türkiye Geneli ile Bir Karşılaştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1) 111–124.
Berk A. Armağan S.2019. Kırsal Alanda Genç Çiftçilerin Sorunları ve Beklentileri; Niğde İli Örneği. Alatarım, 18 (1): 57 – 64.
BM. 2023. Birleşmiş Milletler, Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi, Nüfus Bölümü, Dünya Kentleşme Beklentiler: 2018 Versiyonu. https://population.un.org/wup/Country-Profiles/
Çağlayan C. ve ark. 2020. Genç Çiftçi Programının Hayvan Yetiştiricileri Açısından Değerlendirilmesi: İzmir İli Örneği. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, Özel Sayı: 107-117.
Çevik E. 2020. Tokat İlinde Kırsal Gençlerin Göç Etme Eğilimleri ve Göçlerin Tarım Sektörüne Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı.
Çubuk A. 2019. 1844-45 Tarihli Temettuat Defterlerine Göre Hüdavendigar Vilayeti Harmancık Kazasına Bağlı Cenubta (Güney) Bulunan Köylerin Sosyo-Ekonomik Yapısı. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya, Türkiye.
Davulcu M. 2015. Antalya’da Demircilik ve Bıçakçılık Mesleklerine Dair Tespit ve Değerlendirmeler. Kalemisi, 2015, Cilt 3, Sayı 6, Volume 3, Issue 6. DOI: 10.7816/kalemisi-03-06-02.
Dünya Bankası, 2022. Dünya Bankası Göstergeleri. https://data.worldbank.org/country/TR?locale=tr
Eraslan A. 2009. Antakya ve Çevresinde El Zanaatları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 6, Sayı 12 (373-402).
Ergün A. 2017. Kırsal alanda Kahvehanelerin Rolü: Tokat İli Merkez İlçe Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı.
Gebeloğlu N. Şahin S. 2020. The Role of Tokat Province in Vegetable Cultivation of Turkey. Turkish Journal of Agriculture – Food Science and Technology, 8(sp1): 203-207.
Güreşçi E. 2009. Kırsal Göç ve Tarım Politikası Arasındaki İlişki. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), Bahar 2009, Sayı 22.
Köse N. Erkan N. 2020. Türkiye’de 65 Yaş Üstü Nüfusun Yaşlı Yığılması Konusunda Farklılık Gösteren İllere Göre Yaşam Kalitesinin İncelenmesi. MEGARON 2021;16(1):129-142.
Öncü R. 2022. Türkiye’de Tarımın Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.
Özdemir G. 2021. Sivas İli Manda İşletmelerinde Karma Üretim Durumunun ve Yetiştirici Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Dergisi, 2021;14(2):107-112.DOI: 10.47027/duvetfd.986911.
Özel O. 2019. Türkiye’ De Tarım Destekleri ve Sosyal Sermaye İlişkisi: Konya Bölgesinde Ampirik Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye.
Özkan A. 2016. Türkiye Tarımında Yaşanan Sorunlar ve Alternatif Tarımsal Üretim Anlayışlarının Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 19 - Sayı: 35, Haziran 2016.
Sağlam F. Boz İ. 2023. Kırsalda Yaşayan Çiftçilerin Yaşam Memnuniyeti ve Gelecek Beklentisi: Çorum İli Kargı İlçesi Örneği. MAS JAPS 8(2): 403–411, 2023.
Terzi O. Artukoğlu M. 2021. Üreticilerin Gelir ve Finans Durumları, Alternatif Finans Önerileri Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 58 (3):445-455.
TÜİK. 2023. Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Verileri.https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1
TÜİK. 2023. Türkiye İstatistik Kurumu, Nüfus ve Demografi Göstergeleri. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1
Tümer E. ve ark. 2019. Çiftçilerin Tarım Sigortası Yaptırma İstekliliği: Konya İli Ilgın İlçesi Örneği. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22(4): 571-576, 2019.
Türk D. ve ark. 2014. Kahramanmaraş Çimen Dağı-Uludaz Tepesi’nde Yayılış Gösteren Uğur Böceklerine Yönelik Doğa Koruma Yönetimi Önerileri. II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, 22-24 Ekim 2014 – Isparta.
Türkan O. 2021. Kentsel ve Kırsal Nüfus Tespiti Sorunu: Adana ve Osmaniye İli Örneği, Coğrafi Bilimler Dergisi/ Turkish Journal of Geographical Sciences, 19(2), 368-404.
Yakar M. 2012. İç ve Dış Göçlerin Kırsalda Nüfusun Yaş Yapısına Etkisi: Emirdağ İlçesi Örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi, 10 (2), 129-149.
Yakar M. Özgür E.M. 2022. Türkiye’de Nüfus Yaşlanması, Yerel Düzeyde Tehlike Çanları Çalıyor!. Coğrafya Dergisi – Journal of Geography, 2022, 44: 231-250.
Yaş H. Güler T. 2016. Kır – Kent Ayrımı Görünümlerinin Havsa Örneğinde İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Cilt 12, Sayı 46, Ss. 1-20.
Yıldırım F. ve ark. 2018. Türkiye’de Kırsal Alanda Aktif Yaşlanmanın Belirleyicisi Olarak “Sosyal Hizmetler”. Social Sciences Studies Journal (Sssjournal) 2018, Vol:4 Issue:21 Pp:3141-3151.
Yılmaz E. ve ark. 2020. İzmir İlindeki Çiftçilerin Kırsal Nüfusun Yaşlanma Eğilimi ve Tarımsal Faaliyetlerin Devamlılığına İlişkin Görüşler. Tarım Ekonomisi Dergisi, Cilt:26 Sayı:2 Sayfa: 109-119.
Yılmaz M. 2015. Türkiye'de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere Göre Dağılımı (1980-2012). Doğu Coğrafya Dergisi, 20 (33):161.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
