Samsun İlinde Kurulabilecek Kompost Tesislerinin COCOSO ve WASPAS Yöntemiyle Optimallik Sıralaması

Özet

Organik atıkların değerlendirilmesi, toprak yapısının iyileştirilmesi, topraktaki toksinlerin etkisiz hale getirilmesi, toprağın pH dengesinin sağlanması gibi çok sayıda faydalar sunan kompost ürünü, ülkemiz topraklarının ıslah edilmesine yönelik olarak önemli potansiyel barındırmaktadır. Ülkemizdeki hayvansal varlığın gelişimi göz önüne alındığında bu hayvansal varlıkların ürünü olan dışkılardan elde edilecek kompost ürününün üretilmesi, üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu ürünün elde edilmesine yönelik yapılacak bir yatırım için tespit edilmesi gereken kuruluş yeri seçimi ise ayrı bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada kompost tesis kurulumu için alternatifler arasında optimallik sıralaması, çok kriterli bir karar verme problemi olarak ele alınmıştır. Bu amaçla, Samsun ilinde kompost üretebilecek, 35.829 hayvan potansiyeline sahip 10 küme için belirlenen kriterler SWARA yöntemiyle ağırlıklandırılmıştır. Belirlenen bu 10 kompost kümesinin optimal uygunluk sıralaması, değerlendirmeye alınan kriter ağırlıkları kullanılarak, COCOSO ve WASPAS yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Her iki yöntemden elde edilen sıralama sonuçlarına göre 27 numaralı kümenin ilk sırada, 13 numaralı kümenin ikinci sırada, 14 numaralı kümenin ise üçüncü sırada olduğu tespit edilmiştir.